De Koninginnegracht is een gracht en een straat in Den Haag. De gracht werd tussen 1828 en 1834 gegraven en kreeg als naam 'Nieuwe Scheveningseweg langs de Koninginnegracht'. Later afgekort tot Koninginnegracht. . De Koninginnegracht begint bij de hoek van de Maliegracht en het eiland Nieuwe Uitleg en gaat vandaar langs Madurodam naar Scheveningen. Na Madurodam heet dit Het Kanaal; het eindigt bij een binnenhaven die te zien is op het Panorama Mesdag.
Voordat de gracht gegraven werd, liep er al een sloot en een eenvoudig pad, dat de Kemelslaan werd genoemd naar de eigenaar van de aangrenzende weilanden, Melchior Kemels. Daarna werd het pad het Laantje van Armand genoemd naar Nicolaas Armand, die daar een huis bezat.
Tijdens het graven van de gracht sprak men over de Koninginnelaan, toen de gracht klaar was veranderde dit in Koninginnegracht. Toen aan de overkant van de gracht ook huizen werden gebouwd, leek het meer een gracht dan een kanaal. In 1864 ging de 2e paardentram lijn in de Benelux hierlangs naar Scheveningen rijden. In 1890 reden hier de eerste elektrische trams in de Benelux, met accu's. In 1904 werden zij vervangen door de elektrische lijn 9. Aan de kant van het Malieveld ging in 1879 de eerste stoomtram in de Benelux rijden; ook naar Scheveningen. Vanaf 1924 werd dit de interlokale Blauwe Tram, die tot 1961 reed.[1] De huizen aan de overkant werden later afgebroken om het verkeer meer ruimte te geven. De noordelijke kade werd tot de Javastraat voortaan Koningskade genoemd, van de Javastraat tot Madurodam de Raamweg en daarna de Plesmanweg. Het laatste stuk heet Haringkade.
Langs de stadskant van de Koninginnegracht werden de eerste huizen huizen gebouwd, veelal in eclectische stijl. Een deel ervan stond op het eiland Nieuwe Uitleg, deze huizen hadden een weids uitzicht over het Malieveld naar het Haagse Bos.
Aan de overkant van de Koninginnegracht lag de Haagse Dierentuin, die in 1943 moest sluiten wegens de oorlog.[2]