Een literair vertaler vertaalt literatuur (proza en/of poëzie) van de ene taal (de brontaal) naar de andere (de doeltaal). In de meeste gevallen is de brontaal een vreemde taal en de doeltaal de eigen moedertaal, maar ook het omgekeerde komt voor. Literair vertalen vereist een uitstekende kennis van zowel de bron- als de doelcultuur, omdat cultuur- en taalbeelden in een ander taalgebied vaak sterk verschillen. Ook moet de vertaler goed op de hoogte zijn van de verschillende specifieke vertaalmethodes van het literair vertalen. De aanpak die veel hedendaagse vertalers verdedigen gaat uit van de sterkte van de doeltaal. De meeste vertalers van vroeger stelden zich ten doel de lezer een inkijk te verschaffen in het wezen van de brontaal.
Niet elke boekvertaler is een literair vertaler. Een literair vertaler vertaalt diverse literaire genres (waaronder ook jeugdliteratuur en non-fictie kunnen vallen) terwijl een boekvertaler bijvoorbeeld ook thrillers, kookboeken of andere 'niet-literaire' genres kan vertalen. Er is niet altijd een scherpe grens te trekken tussen wat precies 'literair' is en wat niet. Een (auto)biografie of een boek over een historisch thema onderwerp kan, afhankelijk van de stijl of de aard van het onderwerp, in veel gevallen tot de literatuur gerekend worden.