Lyse

Lyse of lysis (Grieks: λύσις, lusis = losmaken, scheiden) is het uiteenvallen van het membraan van een levende cel, vaak door enzymatische of osmotische processen die de integriteit van het membraan aantasten. Ook kan lyse optreden bij virale infectie. Tijdens lyse komt de celinhoud (het cytoplasma) naar buiten. De vrijgekomen inhoud van gelyseerde cellen noemt men een lysaat. Het heeft vaak een slijmerige structuur vanwege de nucleïnezuren.

In de biochemie en moleculaire biologie worden cellen vaak opzettelijk gelyseerd om de eiwitten en nucleïnezuren binnen deze cellen te zuiveren en te analyseren. Lyse is vaak de eerste stap bij eiwitzuivering, DNA-extractie, RNA-extractie en het isoleren van organellen. Cellen kunnen op verschillende manieren worden gelyseerd, bijvoorbeeld door toevoeging van een detergent, door sonicatie, of door enzymatische afbraak van het membraan. Er bestaan speciale lysisbuffers die gemaakt zijn om het lysaat stabiel te houden.