Magie

Deze pagina gaat over magie (paranormaal). Voor magie in andere betekenissen, zie Goochelen.
Esoterie
Westerse esoterie
Esoterie in de klassieke oudheid
Portaal  Portaalicoon  Esoterie

Magie of toverij is de vermeende kunst van het manipuleren van de werkelijkheid met behulp van speciale objecten, spreuken en rituelen op basis van verborgen krachten. Mensen die in magie geloven, zijn ervan overtuigd dat het een oplossing biedt voor problemen met bijvoorbeeld vruchtbaarheid, gezondheid, veiligheid en het liefdesleven en dat het meer controle geeft over de natuur en het menselijk leven. Magie kan net als religie en wetenschap het wereldbeeld van een bepaald volk op een bepaald tijdstip mede bepalen.[1]

Magie berust op drie pijlers. De eerste pijler betreft de magiërs, de specialisten met een speciale status. De tweede pijler zijn de magische handelingen, de in de traditie gewortelde rituelen en daarmee verbonden voorschriften en symbolen. Ten slotte zijn er de met de handelingen van de magiër overeenstemmende magische voorstellingen van de werkelijkheid, de ideeën en geloofsovertuigingen dus van de magie.

Bij magie kunnen verschillende functies worden onderscheiden. De instrumentele functie betreft het beoogde resultaat van de uitgeoefende magie, zoals het bevorderen van de jacht, de bescherming tegen natuurgeweld en het benadelen van bepaalde personen. De expressieve functie betreft de sociale waarde van de rituelen: met hun symbolische en sociale betekenissen drukken zij normen en waarden van een bepaalde samenleving uit en versterken zij de samenhang binnen de groep.

Er bestaan tal van typen magie, waarbij bijvoorbeeld hemellichamen (astrale magie) of demonen (zwarte magie) van belang zijn. Ook kan magie verbonden zijn met uiteenlopende denkstelsels (zoals de neoplatonische magie) of religies (zoals de joodse kabbala).

Magie komt wereldwijd voor sinds de prehistorie. In de westerse cultuur bestaan verschillende vormen van magie die gerelateerd zijn aan uiteenlopende tradities, aan vakgebieden als astrologie en alchemie en aan religieus-filosofische stromingen als het hermetisme, neoplatonisme en de joodse mystiek. Zeker sinds de verlichting wordt magie hier net als andere vormen van westerse esoterie meestal niet geaccepteerd als geldige kennisvorm en wel aangeduid als 'verworpen kennis'.[2] In bijvoorbeeld de oude Mesopotamische en Egyptische beschavingen was magie algemeen bekend en werd deze serieus beoefend, ook door priesters. In andere oude en hedendaagse niet-westerse culturen kwam of komt magie eveneens voor, vaak verbonden met een religie of een andere levensbeschouwing, zoals het taoïsme, het hindoeïsme, het boeddhisme, het shintoïsme en Afrikaanse vormen van pantheïsme.

  1. Encyclopædia Britannica online: "Magic", Conclusion'.
  2. Zie daarvoor Hanegraaff 2012; Hanegraaff 2013, p. 13; K. von Stuckrad, in Von Stuckrad (ed.) 2006, p. 607. Principe 2013, hfdst. 4.

Developed by StudentB