De Manipel (Latijn: manipulus) is een strookvormige doek die tijdens het celebreren van de Mis aan de linkerarm wordt gedragen. Dit liturgisch kledingstuk werd tot de jaren 1960 algemeen gebruikt in de Katholieke Kerk. In de Nieuwe Liturgie van Paus Paulus VI werd het dragen van de manipel in 1967 met de instructie Tres Abhinc Annos niet langer verplicht.[1] In de Missen volgens de buitengewone vorm van de Romeinse ritus wordt hij nog steeds gebruikt.