Het middenpaleolithicum is het middelste gedeelte van het paleolithicum, dat in Europa op ongeveer 300.000 tot 200.000 jaar geleden begon met het begin van de Levalloistechniek, en ongeveer 40.000 jaar geleden met de immigratie van de vroege moderne mens en het begin van het laatpaleolithicum (Aurignacien) eindigde.
In Europa en West-Azië wordt het middenpaleolithicum geassocieerd met de neanderthaler (Homo sapiens neanderthalensis), en volgens sommigen ook nog de late Homo heidelbergensis en vroege moderne mens.
De corresponderende periode in Afrika wordt Middle Stone Age genoemd. Daar ontwikkelde zich de vroege moderne mens, zoals Homo sapiens idaltu, die ongeveer 150.000 jaar geleden in Oost-Afrika leefde en als voorloper van de anatomisch moderne mens wordt gezien.
Voor Zuid- en Oost-Azië wordt de term niet gebruikt.