Neder-Germaanse limes

Neder-Germaanse limes
Werelderfgoed cultuur
Kaart van de Neder-Germaanse limes
Land	Nederland  Duitsland
UNESCO-regio	Europa en Noord-Amerika
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr.	1631
Inschrijving	2021 (44e sessie)
Reconstructie limesfort Matilo, Leiden
Archeon Houten verdedigingswerk gebaseerd op ValkenburgZH 2016
UNESCO-werelderfgoedlijst

De Neder-Germaanse limes vormde de Romeinse buitengrens, de limes, in de Romeinse provincie Neder-Germanië (Germania Inferior).^{[noot 1]} Samen met de Opper-Germaans-Raetische limes vormt het de Limes Germanicus.^{[noot 2]} De ontwikkeling van de limes startte in 19 v.Chr. en bleef deels functioneren tot het jaar 454, toen de Franken Keulen veroverden.^[1]

In Nederland werden langs de Rijn circa twintig grotere (castra) en kleinere forten (castella) gebouwd, die over land verbonden waren via de Limesweg. Grote transporten en langeafstandtransport vonden grotendeels over water plaats.^[2] Aan de limesweg lagen wachttorens waarvan de onderlinge afstand zodanig was dat men van de ene naar de andere wachttoren lichtsignalen kon afgeven.^[3] De gemiddelde afstand tussen de castella bedroeg 6,5 kilometer;^[4] op grond hiervan zouden er nog verborgen of weggespoelde castella in Nederland moeten zijn. De forten stonden meestal aan of tegenover een zijrivier van de Rijn. Bij de militaire constructies ontstonden burgernederzettingen (vici).

Archeologisch onderzoek maakt duidelijk dat in de tijd van de keizers Trajanus en Hadrianus fors is geïnvesteerd in de uitbouw en het onderhoud van de weg.

Op 27 juli 2021 zijn tijdens de vergadering van het Werelderfgoedcomité van de UNESCO in het Chinese Fuzhou de meest complete en best bewaarde onderdelen van de Neder-Germaanse limes de status van Werelderfgoed toegekend.^{[5][6][noot 3]}

Citefout: Er bestaat een label <ref> voor de groep "noot", maar er is geen bijbehorend label <references group="noot"/> aangetroffen

1. ↑ Grenzen van het Romeinse Rijk. Geraadpleegd op 23 juni 2021.
2. ↑ Popul. wetenschappelijke kroniek - De Romeinen in Nederland, deel II, Het Nieuws van de Dag, 13 juli 1922, voorpagina (geraadpleegd 4 augustus 2021)
3. ↑ Verschillende wachttorens zijn teruggevonden bij de opgravingen in de Vinex-locatie Leidsche Rijn.
4. ↑ T. Bloemers, Een eerste stap naar stedelijkheid in de Rijndelta, in: Colenbrander e.a. (red.) Limes Atlas, p. 24.
5. ↑ Ook Neder-Germaanse Limes toegevoegd aan Werelderfgoedlijst UNESCO, www.nos.nl; 27 juli 2021
6. ↑ Rijksoverheid