Noordse Oorlog (1655-1660)

Noordse Oorlog
Onderdeel van de Noordse Oorlogen
	De Slag bij Warschau (1656)
Datum	1655 - 1660
Locatie	Pools-Litouwse Gemenebest, Denemarken, Oostzee, Baltische landen
Resultaat	Aanvankelijk Zweedse overwinning, later Zweedse nederlaag.
Verdrag	Vrede van Roskilde (1658),; Vrede van Kopenhagen (1660),; Verdrag van Oliva (1660),; Vrede van Kardis (1661)
Strijdende partijen
Zweden; Brandenburg; Transsylvanië; Rusland; Kozakken	Polen-Litouwen; Brandenburg; Denemarken; Nederland; Rusland; Koerland; Oostenrijk; Kanaat van de Krim
Leiders en commandanten
Karel X Gustaaf; De la Gardie; Wittenberg; Wrangel; Stenbock; Rákóczi; Chmelnytsky	Jan II Casimir; Stefan Czarniecki; Frederik Willem; Frederik III; Hans Schack; Eberstein; Jacob van Wassenaer Obdam; Alexis I; Sheremetev; Montecuccoli

De Noordse Oorlog(en)^[3] (1655-1660), bestond uit een aantal met elkaar verbonden militaire conflicten tussen Zweden, Polen-Litouwen, Denemarken-Noorwegen en Rusland. Om hun economische of strategische belangen veilig te kunnen stellen raakten een groot aantal andere Europese staten, zoals Transsylvanië, Oostenrijk, de Nederlanden en Brandenburg-Pruisen, bij de oorlog betrokken.

Zweden behaalde een groot aantal overwinningen tijdens de oorlog, maar bij het tekenen van de vrede werd tussen Zweden en de meeste partijen terruggekeerd naar de Status quo ante bellum. Alleen Denemarken-Noorwegen stond een deel van zijn grondgebied af aan Zweden.

Onder historici bestaat geen consensus over de naamgeving van dit militaire conflict. In het artikel Noordse Oorlogen wordt hier dieper op in gegaan.

↑ ^a ^b Brandenburg was van 1655 tot juni 1656 een bondgenoot van Polen-Litouwen. Van juni 1656 tot september 1657 koos Brandenburg voor de Zweedse zijde. Na september 1657 ging het land opnieuw een bondgenootschap met Polen aan, en dit bleef zo gedurende de rest van de oorlog.
↑ ^a ^b Rusland was van 1654 tot 1656 onafhankelijk van Zweden in oorlog met Polen. In 1656 werd een alliantie aangegaan met Polen tegen Zweden. In 1658 werd een Wapenstilstand met Zweden gesloten en werd de oorlog tegen Polen, opnieuw onafhankelijk van Zweden, hervat.
↑ Bij het schrijven van dit artikel is gebruikgemaakt van de volgende bronnen:
(en) Paul Douglas Lockhart (2004): Sweden in the seventeenth century, Palgrave Macmillan, New York ISBN 0-333-73157-3, blz 91-100

[A-1] Brandenburg was van 1655 tot juni 1656 een bondgenoot van Polen-Litouwen. Van juni 1656 tot september 1657 koos Brandenburg voor de Zweedse zijde. Na september 1657 ging het land opnieuw een bondgenootschap met Polen aan, en dit bleef zo gedurende de rest van de oorlog.

[B-2] Rusland was van 1654 tot 1656 onafhankelijk van Zweden in oorlog met Polen. In 1656 werd een alliantie aangegaan met Polen tegen Zweden. In 1658 werd een Wapenstilstand met Zweden gesloten en werd de oorlog tegen Polen, opnieuw onafhankelijk van Zweden, hervat.

[3] Bij het schrijven van dit artikel is gebruikgemaakt van de volgende bronnen:
(en) Paul Douglas Lockhart (2004): Sweden in the seventeenth century, Palgrave Macmillan, New York ISBN 0-333-73157-3, blz 91-100

[1]

[2]

[3]