Noorwegen

Kongeriket Norge Kongeriket Noreg Norgga gonagasriika Vuona gånågisrijkka Nöörjen gånkarijhke
(Details) (Details)
Basisgegevens
Officiële taal	Noors (Bokmål, Nynorsk), Samisch (Noord-Samisch, Lule-Samisch, Zuid-Samisch), Kveens
Hoofdstad	Oslo
Regeringsvorm	Parlementaire constitutionele monarchie
Staatsvorm	Gedecentraliseerde eenheidsstaat
Staatshoofd	Koning Harald V
Regerings­leider	Jonas Gahr Støre
Religie	Lutheranisme
Oppervlakte	323.787 km²[1] (5% water)
Inwoners	5.550.203 (01.01.2024)[2] (14,3/km²)
Bijv. naamwoord	Noors
Inwoner­aanduiding	Noor (m./v.) Noorse (v.)
Overige
Volkslied	Burgerlijk Ja, vi elsker dette landet Koninklijk Kongesangen
Munteenheid	Noorse kroon (NOK)
UTC	+1 (zomer +2)
Nationale feestdag	17 mei
Web | Code | Tel.	.no | NOR | 47
Voorgaande staten
Unie tussen Zweden en Noorwegen 1905
Detailkaart
Portaal    Noorwegen
Portaal    Landen & Volken

Noorwegen, officieel het Koninkrijk Noorwegen (Noors: Kongeriket Norge (Bokmål), Kongeriket Noreg (Nynorsk); Noord-Samisch: Norgga gonagasriika; Lule-Samisch: Vuona gånågisrijkka; Zuid-Samisch: Nöörjen gånkarijhke), is een land in Noord-Europa. Noorwegen ligt op het westelijk deel van het Scandinavisch Schiereiland en grenst aan Zweden, Finland en Rusland. Het Verenigd Koninkrijk en de Faeröer liggen ten westen aan de andere kant van de Noordzee en Denemarken ligt ten zuiden aan de overzijde van het Skagerrak. Ook de noordelijke eilandengroep Spitsbergen en het eiland Jan Mayen zijn deel van het Noorse koninkrijk. De Antarctische gebieden Bouvet, Peter I-eiland en Koningin Maudland vallen onder Noors bestuur, maar horen niet tot het koninkrijk.

Noorwegen heeft een oppervlakte van 385.207^[3] km² (inclusief Spitsbergen). Door het relatief lage inwonertal van ongeveer 5 miljoen^[4] bedraagt de bevolkingsdichtheid circa 13 per km² (exclusief Spitsbergen: 16 per km²) en is Noorwegen na IJsland en Kazachstan het dunstbevolkte land van Europa. Grote delen van het land worden gedomineerd door natuur; bossen, fjorden, gletsjers en meren zijn kenmerkend voor het Noorse landschap.

Volgens het middeleeuwse Flateyjarbók zou Noorwegen vernoemd zijn naar de legendarische koning Nor. Hoewel de geschiedenis van het koninkrijk Noorwegen teruggaat tot de slag om Hafrsfjord uit 872 en de Noorse Grondwet stamt van 1814, is Noorwegen in zijn huidige staat pas onafhankelijk sinds de ontbinding van de Zweeds-Noorse Unie in 1905. Noorwegen heeft twee volksliederen: een burgerlijk volkslied (Ja, vi elsker dette landet) en een koninklijk volkslied (Kongesangen, ook wel Gud sign vår konge god genoemd).

De hoofdstad van Noorwegen is Oslo. Andere grote steden zijn Bergen, Trondheim, Stavanger, Tromsø en Kristiansand. Noorwegen is rijk aan gas- en olievelden, die samen met enkele andere bodemschatten, de scheepvaart en de handel de pijlers van de economie vormen. Noorwegen heeft het op een na hoogste bbp per hoofd van de bevolking ter wereld en werd door de VN al meerdere malen uitgeroepen tot meest ontwikkelde land.

Noorwegen is een parlementaire constitutionele monarchie. De huidige koning is Harald V. De huidige premier is Jonas Gahr Støre, die aan het hoofd staat van een minderheidscoalitie van de Arbeiderpartiet en de Senterpartiet. Bestuurlijk is het land opgedeeld in 15 fylker en enkele honderden gemeenten. Op internationaal vlak is Noorwegen medeoprichter van de VN, de NAVO, de Raad van Europa en de Noordse Raad en verder lid van onder andere de EER, de WTO en de OESO. Het land is geen lid van de Europese Unie, maar wel van de Schengenruimte.

1. ↑ (en) Verenigde Naties 2013
2. ↑ (en) Population, 2024-01-01. Statistics Norway (21 februari 2024). Geraadpleegd op 24 februari 2024.
3. ↑ Arealstatistics for Norway 2019. Kartverket, mapping directory for Norway (2019). Gearchiveerd op 8 juni 2019. Geraadpleegd op 24 maart 2019.
4. ↑ (no) Population, 2020-01-01. Statistics Norway (27 februari 2020). Geraadpleegd op 1 maart 2020.