Ojibweg

Ojibweg; (Ojibwe, Anishinaabeg, Chippewa)
	Oogst van manoomin (wilde rijst) in het Grote Merengebied, ca. 1905
Totale bevolking	176 000 - 250 000
Verspreiding	Verenigde Staten, Canada
Taal	Anishinaabemowin: Ojibwemowin, Nakawēmowin en Anishininiimowin; Engels, Frans
Geloof	Katholicisme, Methodisme, Midewiwin
Verwante groepen	Bodéwadmik, Odaawaag, Misi-zaagiwininiwag, Omàmiwininiwak, Mamaceqtaw, Cree e.a.
Portaal	Landen & Volken

De Ojibweg zijn een volk van inheemse Amerikanen. Zij worden ook wel Ojibwe, Anishinaabe, Anishinaabeg, Anishinaabe-Ojibwe of Chippewa genoemd.

De Ojibweg vormen na de Dineh (Navajo) en de Ahniyvwiya (Cherokee) de grootste groep inheemse Amerikanen in Noord-Amerika. Tijdens de periode van de eerste contacten met de Europeanen waren ze zelfs het talrijkste volk ten noorden van Mexico. In Canada vormen de Ojibweg de grootste inheemse bevolkingsgroep als de Anishininiwag (Oji-Cree: een Anishinaabe-volk met Cree- en Ojibweg-bloed in de aderen) en Métis (afstammelingen van Ojibweg en Franse, Engelse en Schotse Canadezen) worden meegerekend. Meer dan 100.000 Ojibweg, onderverdeeld in circa 40 groepen, wonen in de Verenigde Staten. Het aantal van 100.000 valt aanmerkelijk hoger uit als de niet door de federale overheid erkende Ojibweg worden meegeteld. De meeste Ojibweg in de VS leven in de buurt van de Grote Meren; een relatief klein aantal woont in de staten Montana, North Dakota, Kansas en Oklahoma. Meer dan 76.000 Ojibweg wonen, onderverdeeld in ca. 70 groepen, in Canada, in grote meerderheid in de provincie Ontario. Ook dit aantal zou aanmerkelijk hoger kunnen zijn aangezien relatief veel Ojibweg in Canada gemengd bloed hebben en bij veel volkstellingen niet zijn meegeteld.

In de Verenigde Staten leven veel Ojibweg tegenwoordig in reservaten (reservations) en bezitten ze officieel de status van tribe; in Canada, waar men in plaats van tribes van bands en First Nations spreekt, leven ze in reserves. Veel tribes in de VS zijn onderverdeeld in bands en/of communities.

Het gebied waar de Ojibweg in leven, Anishinaabewaki of Anishinaabe Aki, strekt zich uit van Michigan, Wisconsin, Minnesota, Illinois, Ohio, North Dakota en Montana in de Verenigde Staten tot diep in Canada, in de provincies Quebec, Ontario, Manitoba, Saskatchewan, Alberta en Brits-Columbia. Tussen 800 en 1400 n. Chr. (wanneer precies is niet zeker), waarschijnlijk na anderhalf- tot drieduizend jaren-lange omzwervingen vanuit het Noord-Atlantische kustgebied, kwamen de Ojibweg terecht in het Grote Merendistrict, waarna door de eeuwen heen relatief veel groepen zich met elkaar hebben vermengd, zowel onderling als met de Odaawag, Cree en Fransen. Sinds de 19e eeuw leven er ook relatief kleine groepen Ojibweg in de staten Kansas en Oklahoma. Hier worden ze meestal aangeduid als Chippewa of Chippewa Munsee. In 1916 kwam tot slot een kleine groep Ojibweg via Turtle Mountain terecht bij de Bear Paw Mountains in Centraal-Montana, waar ze nu samen met een groep Nêhiyawak (Plains Cree) uit Canada een reservaat bewonen; hier vormen ze als Chippewa-Cree een tribe van ca. 2500 leden.

Ojibwemowin, de taal van de Ojibweg, behoort tot de Algonkische talen, die de grootste (sub)taalgroep in Noord-Amerika vormen; de taal zelf behoort tot de vier grootste talen ten noorden van de Rio Grande.

De Ojibweg uit het Grote Merengebied en het Canadees Schild staan vooral bekend om hun kano's en wilderijstteelt, en hun Midewigaanan of "medicijnhuizen", die centraal staan in het filosofische, religieuze en educatieve leven. De Ojibwe-naam voor dit waarschijnlijk al duizenden jaren oude genootschap is Midewiwin of Midewin. De Ojibweg zijn ook het enige inheemse volk dat ooit de machtige Haudenosaunee (Irokezen) heeft verslagen, en de Dakota-natie (Sioux) uit haar oorspronkelijke gebied heeft verjaagd. Verder heeft de Ojibwetaal het landschap in de VS en Canada met talloze poëtisch klinkende namen verrijkt, en is hun bawaajige nagwaagan of dromenvanger ('dreamcatcher') een van de meest herkenbare en universeel tot de verbeelding sprekende symbolen van onze moderne tijd geworden.