Onafhankelijken (ook wel: partijlozen) zijn politici die geen lid zijn van een politieke partij, noch daar anderszins mee verbonden zijn. Partijlozen of onafhankelijken kunnen hun eigen standpunten innemen die aansluiting bij een van de politieke partijen moeilijk maken.
In Nederland zijn onafhankelijke kandidaten vrij zeldzaam. Het is tevens niet mogelijk om als onafhankelijke kandidaat deel te nemen aan Nederlandse verkiezingen, aangezien een lijstaanduiding verplicht is. Een alternatief hiervoor is het indienen van een blanco lijst, met een of meerdere personen.[1] Wel gebeurt het soms dat een politicus uit zijn of haar partij stapt, maar toch in de Kamer of raad blijft zitten, iemand gaat dan verder onder de naam Lid X of Groep X, waarbij X de achternaam van het Kamer- of raadslid is.
In landen met een winner-takes-all districtenstelsel komen onafhankelijke kandidaten vaak voor als regionale kandidaat. Landen met een parlementair of semipresidentieel systeem hebben soms partijloze presidenten. Ook in landen waar andere uitvoerende functies (zoals burgemeester of gouverneur) direct gekozen worden is het vaker gebruikelijker dat een kandidaat onafhankelijk is.