Pestmeester

Een Romeinse pestdokter tijdens de epidemie van 1656. De prent is de oudste afbeelding van een pestdokter van het maskertype.
Zeventiende-eeuwse karikatuur van een in leer geklede pestmeester tijdens de pestepidemie van 1720 in Marseille. In het masker smeulend materiaal om pestdampen onschadelijk te maken.

Een pestmeester was een door de plaatselijke overheid aangestelde functionaris die pestlijders verzorgde. Hij deed vooral dienst in tijden van epidemieën. Naar het bekende snavelmasker, dat pas in de 17e eeuw in gebruik kwam en eigenlijk een randverschijnsel bleef, wordt soms ook gesproken van een snaveldokter.

De pest, ook wel Zwarte Dood genoemd, is een ziekte die van de 14e tot de 19e eeuw in Europa veelvuldig voorkwam en enorme aantallen slachtoffers maakte. In eerste instantie werden de zieken door gewone artsen behandeld, maar tegen de ziekte was geen kruid gewassen. Er werden in sommige jaren zoveel mensen ziek dat men speciale pestmeesters aanstelde. Deze pestmeesters waren vooral actief als zich een epidemie voordeed. Het was niet eenvoudig om pestmeesters te vinden, niet veel mensen waren bereid om voor een karig loon hun leven in de waagschaal te stellen.

De pestmeesters bezochten de zieken om te zien of ze getroffen waren door de pest. Hun taak was vooral de pestlijders te isoleren, zodat ze anderen niet konden besmetten. Het sluiten van huizen was een taak van hogere autoriteiten. In Antwerpen waren dat de keurmeesters, die pestmeesters als assistenten hadden.[1] De behandelingen van de pestmeesters stelden meestal niet veel voor.

  1. Janna Coomans, Léa Hermenault, Rogier van Kooten en Claire Weeda, "Plague, Religion and Urban Space in Sixteenth-Century Antwerp" in: Social History of Medicine, 2024, p. 12. DOI:10.1093/shm/hkad090

Developed by StudentB