Een film noir is een film in de stijl en sfeer die in de eerste plaats wordt geassocieerd met misdaadfilms waarvan de hoofdfiguren in een existentieel bedreigende en nihilistische wereld leven. De 'klassieke periode' van de film noir begint met John Hustons The Maltese Falcon in 1941 en eindigt met Orson Welles' Touch of Evil in 1958.Strikt genomen is film noir geen genre, maar heeft het betrekking op de stijl of toon van verschillende Amerikaanse films vanaf de jaren 1940 tot de huidige neo noirs. Films noirs zijn meestal zwart-witfilms met overheersende stemmingen van melancholie, vervreemding, somberheid, teleurstelling, ontgoocheling, pessimisme, ambiguïteit, morele corruptie, schuld en paranoia. Typische, vaak optredende personages zijn de cynische, eenzame held (antiheld) en de femme fatale, waartussen zich allerlei intriges afspelen tegen de achtergrond van een louche grote stad. (lees verder)
Femmes fatales van de film noir 2Veronica Lake, geboren als Constance Frances Marie Ockelman (New York, 14 november 1922 - Burlington (Vermont), 7 juli 1973) was een Amerikaans actrice en pin-up model. BiografieIn 1938 nam Lake acteerlessen en haar carrière begon niet veel later al. In 1939 had ze een kleine rol in de film Sorority House. Tijdens de opnamen voor die film ontdekte regisseur John Farrow dat haar haar altijd haar rechteroog bedekte en raakte geïnteresseerd in haar mysterieuze uitstraling. Hij stelde haar voor aan Paramount Pictures producent Arthur Hornblow Jr., die haar de artiestennaam Veronica Lake gaf. In 1941 kreeg ze een contract bij Paramount. Lake kreeg in 1941 een bijrol in I Wanted Wings. Hoewel haar rol klein was, vertelden critici dat Lake uiteindelijk de show stal. Nadat ze in dat jaar ook nog een bijrol had in Hold Back the Dawn, kreeg ze bijna alleen nog maar hoofdrollen in films. |
Uitgelicht 3Double Indemnity is een Amerikaanse film noir uit 1944 onder regie Billy Wilder, gebaseerd op James M. Cains gelijknamige misdaadroman uit 1935. De titel verwijst naar een clausule in een verzekeringspolis die voorziet dat de maatschappij een meervoud van het in het contract vernoemde bedrag zal uitbetalen in geval van een dood door ongeluk. Algemeen beschouwd als een klassieker, wordt Double Indemnity vaak aangehaald als een paradigmatische film noir en een standaard voor de films die volgden in dat genre. |
Schrijvers en boeken 50Dashiell Samuel Hammett (Saint Mary's County (Maryland), 27 mei 1894 – New York, 10 januari 1961) was een Amerikaans schrijver. Zijn bekendste boek is de detectiveroman The Maltese Falcon (1930), waarvan de verfilming uit 1941 een van de eerste echte klassiekers in het film noir- genre was. Dashiell verliet de school toen hij dertien jaar oud was, en reisde en werkte vervolgens in de Verenigde Staten. Na de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) was hij gedurende acht jaar een privédetective, een ervaring die veel van het materiaal voor zijn romans leverde. De eerste twee, Red Harvest (1929) en The Dain Curse (1929) werden meteen een succes. In The Maltese Falcon uit 1930 introduceerde Hammett zijn bekendste personage, Sam Spade, het prototype van de harde detective waarmee Dashiell de trend zette. De Maltezer valk (The Maltese Falcon) is een detectiveroman van Dashiell Hammett uit 1930. Dit verhaal over privédetective Sam Spade lag aan de basis van het Amerikaanse harde misdaadgenre ("hard-boiled fiction"). In 1941 werd The Maltese Falcon een succesvolle film noir met Humphrey Bogart.
Sam Spade en Miles Archer hebben een detectivebureau in San Francisco. In opdracht van een zekere juffrouw Wonderly moet Archer Floyd Thursby schaduwen, een man die zou weten waar haar vermiste zus is. Tijdens deze nachtelijke opdracht wordt zowel Archer als Thursby neergeschoten. De politie beschouwt de zwijgzame Spade als een verdachte, want hij had een affaire met Archers vrouw Iva. Juffrouw Wonderly blijkt in werkelijkheid Brigid O'Shaughnessy te heten en ze heeft helemaal geen zus. Spade krijgt bezoek van Joel Cairo, die hem 5000 dollar aanbiedt voor de Maltezer valk, maar Spade weet niet waar hij het over heeft. Hij merkt dat hij geschaduwd wordt door een jongen, Wilmer Cook. Hij ontdekt dat Cairo en Cook handlangers zijn van Casper Gutman, een zwaarlijvige schurk die al jaren op zoek is naar de Maltezer valk. Deze valk was een zestiende-eeuws geschenk van de Orde van Malta aan de koning van Spanje. Ze bestaat uit waardevolle juwelen met een zwarte glazuurlaag als camouflage. Brigid O'Shaughnessy en Floyd Thursby werkten vroeger voor Gutman, maar daarna zijn ze op eigen houtje naar de valk gaan zoeken. |
RegisseursVoor zijn eerste film als schrijver-regisseur koos John Huston Dashiell Hammetts The Maltese Falcon, een roman die reeds tweemaal verfilmd was. Hij was de eerste die besefte dat Hammetts dialogen uitermate geschikt waren voor het scherm. Zijn verfilming van The Maltese Falcon uit 1941 werd een van Hollywoods klassiekers en betekende het begin van de klassieke film noirperiode. Andere bekende regisseurs van films noirs uit de 'klassieke periode' zijn:
|
Hard-boiled detectives van de film noir 2Edward Goldenberg Robinson, geboren als Emanuel Goldenberg (Boekarest, 12 december 1893 - Hollywood, 26 januari 1973) was een Amerikaans acteur van Joods-Roemeense afkomst. Leven en werkRobinson kwam op tienjarige leeftijd naar de Verenigde Staten, de familie vestigde zich in New Yorks Lower East Side. Tijdens zijn schooltijd begon hij met acteren en liet daarvoor een carrière als rabbi en advocaat schieten. Robinson kreeg een beurs van de American Academy of Dramatic Arts en trad voor het eerst op in 1913, onder zijn nieuw aangenomen naam Edward G. Robinson. Hij trad vijftien jaar lang op op Broadway en figureerde in een film. In 1923 begon hij aan zijn eerste film, The Bright Shawl. Zijn hoofdrol van (iedereen af)snauwende gangster in het toneelstuk The Racket leidde tot een aantal gelijkaardige filmrollen waarvan de bekendste bepalend zou zijn voor zijn verdere carrière, die van de gangster Rico Bandello in de film Little Caesar (Mervyn LeRoy, 1930). |
Klassieke periodeThe Maltese Falcon (1941) - Cat People (1942) - The Glass Key - I Wake Up Screaming - Shadow of a Doubt - Double Indemnity - Laura (1944) - Phantom Lady - Cornered - Detour - Fallen Angel - Leave Her to Heaven - Mildred Pierce - Scarlet Street - The Spiral Staircase - Strange Illusion - The Woman in the Window - The Big Sleep (1946) - The Dark Corner - Gilda - The Killers (1946) - The Postman Always Rings Twice (1946) - Brute Force (1947) - Crossfire - Kiss of Death (1947) - Out of the Past - The Blue Dahlia - The Brasher Doubloon - The Amazing Mr. X - The Big Clock - Blonde Ice - Cry of the City - Force of Evil - He Walked by Night - I Walk Alone - The Lady from Shanghai - The Naked City - Night Has a Thousand Eyes - Pitfall (1948) - Sorry, Wrong Number - Criss Cross - The Reckless Moment - Thieves' Highway - The Third Man - Too Late for Tears - White Heat - Whirlpool - The Asphalt Jungle -D.O.A. (1950) - In a Lonely Place - Night and the City (1950) - Sunset Boulevard (1950) - Where the Sidewalk Ends - Ace in the Hole - On Dangerous Ground - Angel Face - The Big Heat - Niagara - Pushover - Killer's Kiss - Kiss Me Deadly - The Brothers Rico - Never Love a Stranger - Touch of Evil |
Film noir quotesIda, serveerster en vriendin van Mildred over Mildreds pretentieuze dochter Veda:
|
Neo noir 1960-1980Het was pas na 1970 dat filmcritici "neo noir" begonnen te beschouwen als een apart genre. Het blijft echter een moeilijk te definiëren en omstreden begrip. In het algemeen wordt met "neo noir" een film bedoeld van na 1970 die doen denken aan de noirfilms van de jaren 1940 en 1950. Hoewel ze vaak visuele elementen en archetypische personages ontlenen aan de oudere voorbeelden, verschillen ze echter qua thema's, inhoud en stijl, wat deze films een meer eigentijdse uitstraling geeft. Enkele bekende neo noirs uit deze periode zijn Blast of Silence (1961), The Naked Kiss (1964), Point Blank (1967), Klute (1971), The French Connection (1971), Woody Allens parodie Play It Again, Sam (1972), Fat City (1972), The Long Goodbye (1973), Chinatown (1974), Farewell, My Lovely (1975), Taxi Driver (1976), The Killer Inside Me (1976) en The Big Sleep (1978). |
Afbeelding |
Neo noir 1980-2000In de jaren 80 verschenen er na het succes van Alien uit 1979 heel wat bekende tech noirs, een combinatie van film noir en sciencefiction; voorbeelden hiervan zijn Blade Runner uit 1982 en The Terminator uit 1984. Andere bekende films in neo noirstijl of met kenmerken van film noir zijn Dressed to Kill (1980), Body Heat (1981), The Postman Always Rings Twice (1981), Brazil (1985), Blue Velvet (1986), Manhunter (1986), Angel Heart (1986), Fatal Attraction (1987), D.O.A. (1988), Kill Me Again (1989), After Dark, My Sweet (1990), The Two Jakes (1990), Dick Tracy (1990) - Cape Fear (1991), Dead Again (1991), Basic Instinct (1992), Night and the City (1992), Reservoir Dogs (1992), Pulp Fiction (1994), Devil in a Blue Dress (1995), Se7en (1995), Fargo (1996), Primal Fear (1996), Jackie Brown, L.A. Confidential (1997), Dark City (1998), Twilight (1998), Bringing Out the Dead (1999), Memento (2000) |
Verder zoeken
|
Neo noir na 2000The Man Who Wasn't There (2001), Mulholland Drive (2001), Femme Fatale (2002), Insomnia (2002), Confidence (2003), Collateral (2004), Batman Begins (2005), Brick (2005), Derailed (2005), Kiss Kiss Bang Bang (2005), Sin City (2005), The Black Dahlia (2006), The Good German (2006), Hollywoodland (2006), Lucky Number Slevin (2006), Gone Baby Gone (2007), The Dark Knight (2008), The Spirit (2008), Assassination of a High School President (2008), Public Enemies (2009), Sin City: A Dame to Kill For |
Nieuwe artikelen
|
Gewenste artikelenStrange Alibi - Escape from Crime - Hatter's Castle - This Gun for Hire - Street of Chance - Bewitched (1945) - Hangover Square - Black Angel - The Chase (1946) |
Dit kan beter |
Subportalen van Kunst & Cultuur | ||
---|---|---|
Amerikaanse literatuur · Disney · Eurovisiesongfestival · Fantasy · Film · Film noir · Harry Potter · Horror · Jazz · Klassieke muziek · Literatuur · Musical · Muziek · Rock · Shakespeare · Strip · Sciencefiction |