Portaal:Tour de France

Beginperiode

De eerste edities werden georganiseerd door tijdschrift L'Auto waarvan Henri Desgrange (de eerste houder van het werelduurrecord) hoofdredacteur was. In 1905 werden voor het eerst cols beklommen en in 1906 werd voor het eerst het buitenland aangedaan. In de rondes van 1905 t/m 1912 werd het klassement opgesteld met punten in plaats van tijden. Vanaf 1919 kreeg de leider ter herkenbaarheid een opvallende trui, waarvoor de kleur geel werd gekozen omdat L'Auto op geel papier werd gedrukt.

De eerste editie in 1903 bestond uit 6 etappes over een afstand van 2428 kilometer. Aan de start stonden 60 renners waarvan 21 de finish haalden. Winnaar werd Maurice Garin met een gemiddelde snelheid van 26 km/u. Hij ‘won’ een jaar later ook maar werd wegens onregelmatigheden uit de uitslag geschrapt en kreeg een startverbod van twee jaar. De eerste buitenlandse winnaars waren de Luxemburger François Faber in 1909 en de Belg Odiel Defraeye in 1912.

Klassementen

• Het Algemeen klassement met voor de leider de gele trui betreft de kortste totaaltijd over de etappes
• Het Puntenklassement met voor de leider de groene trui betreft de tussensprints en aankomsten in vooral de vlakke etappes
• Het Bergklassement met voor de leider de bolletjestrui betreft de passages en aankomsten op de bergen
• Het Jongerenklassement met voor de leider de witte trui betreft de hoogst genoteerde jonge renner in het algemeen klassement

• Het Strijdlustklassement met voor de winnaar van de vorige dag een rood rugnummer
• Het Ploegenklassement met voor de leidende ploeg gele rugnummers en gele petjes/helmen

• Het Tussensprintklassement met voor de leider een rode trui voor de tussensprints
• Het Combinatieklassement met de lapjestrui voor de gemiddeld best geklasseerde in de klassementen
• Het Ploegenpuntenklassement met voor de leidende ploeg groene petjes

Etappezeges

(Per de Tour van 2021)

#	Wielrenner	Aantal
1	Eddy Merckx	34
	Mark Cavendish	34
3	Bernard Hinault	28
4	André Leducq	25
5	André Darrigade	22
6	Nicolas Frantz	20
7	François Faber	19
8	Jean Alavoine	17
9	Jacques Anquetil	16
	René le Greves	16
	Charles Pélissier	16
12	Freddy Maertens	15
13	Marcel Kittel	14
14	Philippe Thys	13
	Louis Trousselier	13

Joop Zoetemelk (1946), Gerrie Knetemann (1951) en Jan Raas (1952) wonnen elk 10x een Touretappe.

Grand Départ

De Grand Départ (het grote vertrek) is de start met de proloog of de 1e etappe. Die was traditioneel in Parijs of een voorstad maar daar werd vanaf 1951 steeds verder van afgeweken in vooral noordelijke en westelijke richting met startplaatsen tot Dublin (1998) en Kopenhagen (2022) toe. De Tour is 6x van start gegaan in Nederland en 5x in België (2x in Brussel en 3x in Wallonië maar nog nooit in Vlaanderen).

Aankomsten

Met enige regelmaat eindigt een etappe op de Alpe d'Huez. De beklimming begint in Le Bourg-d'Oisans en gaat over 13,8 kilometer met een stijgingspercentage van 7,9%.

• Joop Zoetemelk (1976 en 1979)
• Hennie Kuiper (1977 en 1978)
• Peter Winnen (1981 en 1983)
• Steven Rooks (1988)
• Gert-Jan Theunisse (1989)

De slotetappe van de eerste Tour (in 1903) kwam aan in Ville-d'Avray, een plaatsje tussen Parijs en Versailles. Tot en met 1967 lag de aankomst tientallen jaren meestal in het Vélodrome Parc des Princes en van 1968 t/m 1974 in het Vélodrome Jacques-Anquetil. Vanaf 1975 is de aankomst op de Champs-Élysées met als recordwinnaar Mark Cavendish met 4 overwinningen (2009, 2010, 2011 en 2012).

Recordwinnaars

• Jacques Anquetil (, 1934-1986) in 1957, 1961, 1962, 1963 en 1963

• Eddy Merckx (, 1945) in 1969, 1970, 1971, 1972 en 1974

• Bernard Hinault (, 1954) in 1978, 1979, 1981, 1982 en 1985

• Miguel Indurain (, 1964) in 1991, 1992, 1993, 1994 en 1995

• Chris Froome (, 1985) in 2013, 2015, 2016 en 2017

• Philippe Thys (, 1889) in 1913, 1914 en 1920
• Louison Bobet (, 1925) in 1953, 1954 en 1955
• Greg LeMond (, 1961) in 1986, 1989 en 1990

De andere meervoudige Belgische Tourwinnaars naast Eddy Merckx en Philippe Thys zijn met 2 zeges:

• Firmin Lambot (1919 en 1922)
• Sylvère Maes (1936 en 1939)

Eenmalige Belgische winnaars zijn Odiel Defraeye (1912), Léon Scieur (1921), Lucien Buysse (1926), Maurice De Waele (1929), Romain Maes (1935) en Lucien Van Impe (1976).

De enige Nederlandse Tourwinnaars zijn:

• Jan Janssen (1940) in 1968
• Joop Zoetemelk (1946) in 1980

Winnaars nevenklassementen

Recordwinnaar is Peter Sagan met 7 eindzeges, gevolgd door Erik Zabel (6). Jan Janssen, Eddy Merckx en Freddy Maertens wonnen 3x. De enige andere Nederlandse winnaar is Jean-Paul van Poppel (1987) die 9 Touretappes won waaronder de slotetappe van 1988.

Recordwinnaar is Richard Virenque met 7 eindzeges, gevolgd door Federico Bahamontes en Lucien Van Impe (6x).

Nederlandse winnaars zijn Steven Rooks (1988) en Gert-Jan Theunisse (1989).

Recordwinnaar is Eddy Merckx (1969, 1970, 1971, 1972 en 1974) met 5 zeges. Bernard Hinault (1981 en 1982) en Greg LeMond (1985 en 1986) waren 2x het meest all round. Nederlandse winnaars zijn Steven Rooks (1988 en 1989) en Joop Zoetemelk (1973).

Recordwinnaar is Eddy Merckx met 4 zeges voor Bernard Hinault (3x).

Recordwinnaars zijn Jan Ullrich en Andy Schleck met 3 eindzeges voor Marco Pantani en Tadej Pogačar (2x).

Tour Féminin

Van 1984 t/m 2009 werd in principe jaarlijks door de Société du Tour de France een meerdaagse wielerwedstrijd georganiseerd die werd gezien als de Tour de France voor vrouwen en als benaming onder andere La Grande Boucle Féminine en Tour Féminin had. Leontien van Moorsel won de wedstrijd in 1992 en 1993.

Vanaf 2014 wordt door ASO de eendagswedstrijd La Course georganiseerd als aanzet tot een terugkeer van de vrouwentour.

Marianne Vos (in 2014 en 2019) en Annemiek van Vleuten (2017 en 2018) wonnen die wedstrijd 2x.

Anna van der Breggen (in 2015) en Demi Vollering (2021) wonnen die wedstrijd 1x.