Procesindustrie is de vervaardiging op industriële schaal van producten, waarbij gebruik wordt gemaakt van chemische, biochemische, mechanische en/of fysische processen. Van belang hierbij is dat de fysische en chemische eigenschappen van het product worden veranderd. Procesindustrie staat tegenover de discrete productie waarbij ook eigenschappen als de vorm van het product worden gewijzigd.
Procesmatige productie kan globaal in twee categorieën ingedeeld worden:
Continue productie is vaak eenvoudiger te regelen dan batchgewijze productie en leent zich sterk voor automatisering. De -soms vele- processtappen die bij de productie nodig zijn kunnen bij continue productie direct na elkaar worden uitgevoerd en door terugkoppeling kan de productie dan beter worden beheerst. Ook biedt de continue productie vaak voordelen op het terrein van veiligheid en milieubelasting.
In de procesindustrie wordt gebruikgemaakt van technieken behorende tot de procesbeheersing:
In de procesindustrie kunnen een beperkt aantal (circa 50) eenheidsbewerkingen worden gedefinieerd, zoals drogen, destilleren en mengen. Bij elk van deze eenheidsbewerkingen is een veelheid aan technieken mogelijk, onder meer afhankelijk van het type product dat de bewerking ondergaat. Zo kan drogen geschieden door gebruik van een centrifuge, door bestraling met ultraviolet licht, enzovoort.
In de procesindustrie maakt men grofweg het volgende onderscheid in de stofstromen die noodzakelijk zijn voor de productie van goederen:
Procesmatige productie komt vooral voor in de chemische industrie, de voedingsmiddelenindustrie en de metallurgie. Vaak zijn er mengvormen met de discrete productie, bijvoorbeeld als het eindproduct in discrete hoeveelheden wordt afgeleverd (rollen staal of papier, verpakte producten en dergelijke).
Onder procesindustrieën vallen onder andere: