De aanwezigheid van de Romeinen in Nederland begon rond 50 v.Chr. en omvatte een periode van bijna vijf eeuwen. Binnen het Romeinse Rijk, dat zich later uitstrekte van Brittannië in het noordwesten tot aan het gebied van de Eufraat en Tigris in het zuidoosten lag de Provincia Gallia Belgica, dat in Nederland het gebied omvatte ten zuiden van de Rijn. Gallia Belgica omvatte verder vrijwel heel België, delen van Duitsland ten westen van de Rijn en het huidige Noord-Frankrijk boven de Seine.
Van de provincie Gallia Belgica werden de provincies Germania Inferior en Germania Superior later militair-bestuurlijk afgesplitst. Binnen deze Romeinse provincies bleef Nederland ten zuiden van de lijn Katwijk aan Zee - Utrecht - Arnhem - Nijmegen tot 476 n.Chr. deel uitmaken van het Romeinse rijk.