Schagen (plaats)

**Schagen**
Plaats in Nederland
	(Details) (Details)
	;
Situering
Provincie	Noord-Holland
Gemeente	Schagen
Coördinaten	52° 47′ NB, 4° 48′ OL
Algemeen
Oppervlakte	15,49 km²
- land	15,09 km²
- water	0,4 km²
Inwoners ; (2023-01-01)	14.300 ; (923 inw./km²)
Woningvoorraad	6.787 woningen
Overig
Postcode	1741-1742
Netnummer	0224
Woonplaatscode	2460
Belangrijke verkeersaders	spoorlijn Den Helder - Amsterdam
Amsterdamse code	10511
Foto's
	De Grote Kerk in Schagen
Portaal	Nederland

Schagen (uitspraak^ⓘ), in het West-Fries Skagen^[2], is een stad^[3] gelegen in de gelijknamige gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Daarbinnen ligt het in de regio West-Friesland. De stad heeft een oppervlakte van 19,32 km². De gemeente telt 47.734 inwoners (1 januari 2024) en de stad zelf telt 14.300 inwoners (1 januari 2023). De gemeente ligt in het noordwesten van West-Friesland, het grootste deel ligt nog net binnen de Westfriese Omringdijk, het gebied van de voormalige gemeente Zijpe ligt er buiten. De inwoners van Schagen worden vanouds "Schagenaren"^[4] genoemd, terwijl mensen die geboren zijn in Schagen "Schagenezen"^[5] worden genoemd.

Behalve als "Skagen" wordt ook vaak naar Schagen verwezen met de titel "Magnusveste", naar de legendarische ridder Magnus van Schagen, die aan de kruistochten zou hebben deelgenomen en de Haarlemmers en Keulenaren in 1219 zou hebben geholpen Damiate te veroveren.^[6]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen
↑ Westfries woordenboek
↑ Het stadsrecht dat Schagen in 1415 ontving, was er een uit een hele reeks van stadsrechtverleningen aan (combinaties van) West-Friese dorpen. Dit betrof in feite een zuiver juridische constructie, waarmee het gehele West-Friese platteland een of andere vorm van stadsrecht kreeg. De meeste van die 'steden' hebben zich nooit tot een werkelijke stad ontwikkeld. Schagen heeft echter wel een ontwikkeling doorgemaakt tot regionaal verzorgingscentrum met stedelijke allures (zie Bregman 1965) en wordt ook nu nog 'stad' genoemd.
↑ Schagenaar - ANW (Algemeen Nederlands Woordenboek). anw.ivdnt.org. Geraadpleegd op 22 november 2023.
↑ Schagenees - de betekenis volgens Algemeen Nederlands Woordenboek. www.ensie.nl. Geraadpleegd op 22 november 2023.
↑ J.A. Mol, “Friese krijgers en de kruistochten”, Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis, jrg. 2001, nr. 4, p. 93

[CBS_Kerncijfers_wijken_en_buurten_2023-1] Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen

[2] Westfries woordenboek

[3] Het stadsrecht dat Schagen in 1415 ontving, was er een uit een hele reeks van stadsrechtverleningen aan (combinaties van) West-Friese dorpen. Dit betrof in feite een zuiver juridische constructie, waarmee het gehele West-Friese platteland een of andere vorm van stadsrecht kreeg. De meeste van die 'steden' hebben zich nooit tot een werkelijke stad ontwikkeld. Schagen heeft echter wel een ontwikkeling doorgemaakt tot regionaal verzorgingscentrum met stedelijke allures (zie Bregman 1965) en wordt ook nu nog 'stad' genoemd.

[4] Schagenaar - ANW (Algemeen Nederlands Woordenboek). anw.ivdnt.org. Geraadpleegd op 22 november 2023.

[5] Schagenees - de betekenis volgens Algemeen Nederlands Woordenboek. www.ensie.nl. Geraadpleegd op 22 november 2023.

[6] J.A. Mol, “Friese krijgers en de kruistochten”, Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis, jrg. 2001, nr. 4, p. 93

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]