Standaardomstandigheden zijn in de chemische thermodynamica een stel omstandigheden die als eindig aftelpunt voor veranderingen in de thermodynamische grootheden gekozen zijn.
Gewoonlijk worden daarvoor genomen:
- de meest stabiele fase bij de onderhavige temperatuur
- Bij kamertemperatuur is dat bijvoorbeeld grafiet (en niet diamant) voor koolstof en vloeibaar water, niet stoom.
- voor iedere gasvormige component: een bepaalde druk die niet nul kan zijn
- Gewoonlijk is dit een druk van 1 atmosfeer (= 1,013 bar, of 101.325 pascal vaak aangeduid als standaarddruk of p0), maar ander keuzes zijn mogelijk, mits consequent volgehouden. Sinds 1990 wordt door de IUPAC 100000 pascal aangeraden als standaarddruk.
- voor iedere species in oplossing een bepaalde concentratie die niet nul kan zijn
- Gewoonlijk wordt hiervoor 1 mol per liter genomen, maar andere keuzes zijn soms praktischer en in sommige gevallen zelfs noodzakelijk