De tendensroman behoort tot de tendensliteratuur en is een maatschappelijk geëngageerde variant van de psychologische roman die draait om het uitbeelden van het geestesleven van de hoofdpersoon. Tegelijkertijd wordt er echter een overtuiging gepropageerd of bekritiseerd of een maatschappelijke mistoestand aan de kaak gesteld. Het bekendste Nederlandstalige voorbeeld is de Max Havelaar van Multatuli.
Ook teksten die benoemd worden als didactische literatuur, moralistische literatuur, sociale literatuur, politieke literatuur en propagandaliteratuur kunnen worden beschouwd als vormen van tendensliteratuur.[1]