Territoriaal geschil

Een territoriaal geschil is een onenigheid over het bezit en/of bestuur over land tussen twee of meer staten. Het kan hierbij ook gaan over een stuk land dat werd veroverd door een staat op een andere staat, waarbij de laatste staat vervolgens niet meer wordt erkend door de staat die het stuk land heeft bezet. Het grondgebied dat de inzet van het conflict vormt, wordt betwist gebied genoemd.

Dergelijke gebiedstwisten staan vaak in verband met het bezit van grondstoffen als rivieren, vruchtbare grond, minerale hulpbronnen of olie- en gasvoorraden, hoewel de geschillen ook kunnen zijn ingegeven door (verschillen in) cultuur, religie en etnisch nationalisme. In veel gevallen komen territoriale geschillen voort uit vaag en onduidelijk taalgebruik in een verdrag dat de "oorspronkelijke" grens definieert.

Territoriale geschillen zijn een belangrijke oorzaak van oorlogen en terrorisme, daar staten vaak proberen om hun echte of vermeende soevereiniteit te verkrijgen over een gebied door het binnen te vallen en niet-staatsgebonden entiteiten proberen het beleid van politici te beïnvloedden door het uitvoeren van terroristische acties. Het internationale recht is tegen het gebruik van geweld door een staat om daarmee gebied van een andere staat te annexeren. Het handvest van de Verenigde Naties stelt: "Alle lidstaten zullen zich in hun internationale relaties onthouden van de dreiging met of het gebruik van geweld tegen de territoriale integriteit of politieke onafhankelijkheid van elke staat of op welke wijze dan ook, die niet consistent is met de Doelen van de Verenigde Naties."^[1]

In sommige gevallen, zoals bij Aksai Chin, de Straat van Taiwan en Kasjmir, wordt door beide partijen een bestandslijn (Line of Control; LOC) vastgesteld, die dient als de de facto internationale grens. Hoewel deze lijnen vaak duidelijk zijn gedemarceerd, hebben ze echter niet de legitimiteit van een overeengekomen internationale grens.

1. ↑ (en) Charter: CHAPTER I: PURPOSES AND PRINCIPLES. Verenigde Naties (in het internetarchief). Gearchiveerd op 12 mei 2007. Vertaling van:

   All Members shall refrain in their international relations from the threat or use of force against the territorial integrity or political independence of any state, or in any other manner inconsistent with the Purposes of the United Nations.