Tulku

Tulku
Tibetaans	སྤྲུལ་སྐུ་
Tibetaans pinyin	Zhügu
Wylie	sprul sku
Traditioneel Chinees	祖古、轉世者 呼圖克圖、化身
Vereenvoudigd Chinees	祖古、转世者 呼图克图、化身
Hanyu pinyin	huófó, zhuǎnshìzhě hūtúkètú, huàshēn
Portaal    Tibet

Een tulku is binnen het Tibetaans boeddhisme een reïncarnatie van een verlichte lama. In boeddhistische filosofie wordt de terugkeer van de tulku naar het menselijk leven gemotiveerd uit mededogen om gelovigen te leiden op het pad naar verlichting.

Er zijn honderden tot duizenden tulku-lijnen in Tibet en erbuiten, met als bekendste voorbeeld, de dalai lama, waarvan Tenzin Gyatso volgens gelovigen de veertiende incarnatie sinds 1391 is. De oudste nog bestaande tulku-lijn die van de karmapa. Deze begint bij de tweede karmapa Karma Pakshi. In de reïncarnatielijn van de karmapa is er geen sprake van postume erkenningen. Bij de dalai lama en de pänchen lama is dat wel het geval.

De selectie van een tulku is omgeven door veel mystiek van visioenen, symboliek, nagelaten brieven van de overleden lama en meer. Deze ging in de loop van de eeuwen her en der ook steeds meer gepaard met belangen en misleiding. Gezien de politieke gevolgen daarvan, voerde de Chinese keizer Qianlong in de tweede helft van de 18e eeuw de Gouden urn in voor hoge, gezagsrijke reïncarnaties. In de loop van de eeuwen is er meermaals sprake geweest van controverses waarbij er twee kandidaten zijn gekozen of waarbij de gekozen kandidaat geen interesse heeft zijn leven volgens monastieke tradities voort te zetten.