Eesti Vabariik
(norsk: Estland, estisk) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Nasjonalsong | «Mu isamaa, mu õnn ja rõõm» | ||||||
Motto | Ukjent | ||||||
Offisielle språk | Estisk | ||||||
Hovudstad | Tallinn | ||||||
Styresett |
Republikk Alar Karis Kaja Kallas | ||||||
Flatevidd – Totalt – Andel vatn |
45 228 km² (130.) 4,56 % | ||||||
Folketal – Estimert (2017) – Tettleik |
1 251 581 (154.) 27,7 /km² (151.) | ||||||
Sjølvstende |
Frå Russland 24. februar 1918 Frå Sovjetunionen 20. august 1991 | ||||||
Nasjonaldag | 24. februar | ||||||
BNP – Totalt (2015) – Per innbyggjar |
37 590 mill. USD (111.) 30 500 USD (43.) | ||||||
Valuta | Euro | ||||||
Tidssone | UTC +2 | ||||||
Telefonkode | +372 | ||||||
Toppnivådomene | .ee
|
Estland (Eesti), offisielt Republikken Estland (Eesti Vabariik), er eit land i den baltiske delen av Nord-Europa. Det grensar til Finland i nord, skilt av Finskebukta, i vest til Sverige, skilt av Austersjøen, i sør til Latvia (343 km) og i aust til Russland (338,6 km).[1] Landet dekkjer eit område på 45 227 km² og har eit temperert klima.
Estarane er i nær slekt med finnane, og estisk språk har mange likskapar med finsk. Det moderne namnet på Estland kjem truleg frå den romerske historikaren Tacitus, som i boka Germania (frå om lag 98 e.Kr.) skildra eit folkeslag han kalla Aestii og Aestiorum gentes. På same måten viser gamle skandinaviske soger til eit land som heiter Eistland. Tidlege latinske og namn på området var Estia og Hestia.
Estland er ein demokratisk parlamentarisk republikk og er delt inn i 15 fylke. Hovudstaden og den største byen er Tallinn. Med eit folketal på berre 1,4 millionar, er det eit av dei minst folkesette EU-medlemslanda. Estland har vore medlem av Folkeforbundet sidan 22. september 1921,[2] av SN sidan 17. september 1991,[3] av Den europeiske unionen sidan 1. mai 2004[4] og av NATO sidan 29. mars 2004.[5] Landet har også signert Kyoto-protokollen.
Busetjinga på det området som i dag er Estland, byrja rundt 8500 f.Kr., rett etter den siste istida. Gjennom hundreåra har estarane vore under Danmark, Den tyske riddarordenen, Sverige, Russland, Sovjetunionen og Nazi-Tyskland. Landet hadde den fyrste sjølvstendeperioden sin frå 1918–1940, etter Den russisk-estiske Tartu-traktaten, der Russland godkjende estisk sjølvstende. Under den andre verdskrigen vart Estland fyrst annektert og okkupert av Sovjetunionen[6][7] og deretter av Nazi-Tyskland, før det igjen vart okkupert av Sovjetuionen i 1944.
Estland vart sjølvstendig 20. august 1991. Sidan det har landet sett i gang eit effektivt program for sosial og økonomisk utvikling. I dag får landet anerkjenning for at det har ein av dei raskast veksande økonomiane i verda,[8] stor økonomisk fridom[9] og for at estarane er flinke til å ta i bruk ny teknologi.[10]