Back Азиа Abkhazian Asia ACE Азие ADY Asië Afrikaans Asien ALS እስያ Amharic Asia AN Asia ANG Esia ANN एशिया ANP

Azja

Ten artykuł dotyczy części świata. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Azja
{{{alt grafiki}}}
Mozaika zdjęć satelitarnych Azji (z wyciętym oceanem)
Państwo

Państwa Azji

Powierzchnia

44 600 000 km²

Miejscowości

największe aglomeracje na kontynencie[1]:
Seul-Inczon, Szanghaj, Karaczi, Pekin, Kanton-Foshan, Mumbaj

Wysokość

maks. 8848 m n.p.m., Mount Everest
min. 422 m p.p.m., Morze Martwe

Rodzaj obiektu

kontynent[2][3] lub część kontynentu Eurazji

Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Azja”
Ziemia45°N 90°E/45,000000 90,000000
Mapa
Państwa Azji (niektóre położone na wyspach poza szelfem kontynentalnym)
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach

Azja (gr. Ἀσία Asía, łac. Asia) – w zależności od podejścia: największy[4] kontynent na Ziemi[2][3] lub część świata, która razem z Europą tworzy największy kontynent, Eurazję. Nazywana jest często kontynentem wielkich kontrastów geograficznych.

Sąsiaduje z Europą od zachodu, Afryką od południowego zachodu, Oceanem Indyjskim i Australią od południowego wschodu oraz Pacyfikiem od wschodu. Dokładny przebieg zachodniej granicy geograficznej przedstawiony jest w haśle granica Europa-Azja.

Obszar Azji to 44,6 mln km² powierzchni lądów, co stanowi około 30% powierzchni wszystkich lądów. Ma charakter wyżynno-górski (wyżyny stanowią 75% powierzchni tego kontynentu – średnia wysokość Azji to prawie 1000 m n.p.m.). Azję zamieszkuje 4436,33 mln ludzi, co daje 99,9 osób na km² (dane z 2016 roku)[5].

Skrajnym punktem na północy jest przylądek Czeluskin (77°43′N), na południu przylądek Piai (1°16′N), na zachodzie zaś przylądek Baba (26°05′E), a na wschodzie przylądek Dieżniowa (169°40′W). Rozciągłość równoleżnikowa równa jest około 8600 km, zaś rozciągłość południkowa 8400 km. Linia brzegowa, wraz z wyspami, wynosi powyżej 70 000 km długości[6].

  1. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie demo14
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. ↑ a b continent, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-05-16] (ang.).
  3. ↑ a b Continent [online], National Geographic. Education [dostęp 2023-05-16] (ang.).
  4. ↑ Asia, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-05-16] (ang.).
  5. ↑ Tomasz Rachwał, Dawid Szczypiński, Planeta Nowa, Nowa Era, 2018.
  6. ↑ wielu autorów: Wielki Encyklopedyczny Atlas Świata. T. 6. Europa Wschodnia, Azja Północna. Polskie Wydawnictwo Naukowe, 2006, s. 74-78. ISBN 978-83-01-14921-5.

Developed by StudentB