Bastylia

Bastille

Wschodnia fasada Bastylii, 1790/1791
Państwo	Francja
Miejscowość	Paryż
Typ budynku	więzienie
Inwestor	Karol V i Hugues Aubriot
Wysokość całkowita	24 m
Rozpoczęcie budowy	po 1370
Ukończenie budowy	przed 1383
Plan budynku
Położenie na mapie Paryża Bastille
Położenie na mapie Francji Bastille
Położenie na mapie Île-de-France Bastille
48°51′12″N 2°22′06″E/48,853333 2,368333
Multimedia w Wikimedia Commons

Bastylia (fr. la Bastille) – zamek wybudowany pod Paryżem, w latach 1370–1383, jako część jego umocnień, w celu obrony bramy Św. Antoniego. Słowo la bastille w wolnym tłumaczeniu oznacza każdy zamek tuż za rogatkami miasta i jest mniej więcej odpowiednikiem polskiego słowa barbakan.

Z upływem czasu paryska Bastylia straciła znaczenie obronne. W 1413 roku zdobyli Bastylię (twierdzę królewską służącą za więzienie) dowodzeni przez Simona Lecoustelliera francuscy rzemieślnicy zwani cabochiens, których bunt spowodowany był korupcją w administracji państwowej^[1]. W XVII wieku stała się ciężkim więzieniem. Pierwotnie zamek miał cztery wieże, za panowania Ludwika XVI został rozbudowany o kolejne cztery.

14 lipca 1789, w czasie zamieszek rozpoczynających rewolucję francuską, zamek został zdobyty przez lud paryski i jako symbol ucisku w czasie późniejszym zburzony. Choć samo zdobycie Bastylii trudno uznać za wielki sukces militarny rewolucjonistów – twierdzy bez przekonania broniło 97 żołnierzy-weteranów (w tym inwalidów) i 32 żołnierzy ze szwajcarskiego pułku Salis-Samade^[2], a uwolniono zaledwie kilku więźniów (czterech fałszerzy, hrabiego oskarżonego o kazirodztwo i dwóch szaleńców), miało ono jednak wymiar ważnego symbolu udanego buntu wobec władzy monarszej i zostało później zmitologizowane w rewolucyjnej ikonografii^[3].

Dzień 14 lipca, dzień zdobycia Bastylii, do dziś jest we Francji świętem narodowym i jest co roku hucznie obchodzony.

Klucz do Bastylii trafił w posiadanie prezydenta USA Jerzego Waszyngtona i do dziś jest prezentowany w jego posiadłości Mount Vernon^[4].