Bitwa pod Tapsus

Bitwa pod Tapsus

Kampania Cezara w Afryce 46 p.n.e.
Schemat bitwy pod Tapsus autorstwa Andrei Palladio
Czas	6 kwietnia 46 p.n.e.
Miejsce	Tapsus (obecnie Ras Dimas), Tunezja
Terytorium	Tunezja
Wynik	zwycięstwo Cezara
Strony konfliktu
Cezarianie Pompejańczycy, Numidowie
Dowódcy
Juliusz Cezar Scypion Metellus Juba I
Siły
10 legionów 10 legionów 2 500 jazdy numidyjskiej 60 słoni bojowych
Straty
50 (?) 10 000
Położenie na mapie Tunezji miejsce bitwy
35°37′28″N 11°02′52″E/35,624444 11,047778

Bitwa pod Tapsus – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 46 p.n.e. między wojskami Cezara i zwolenników Pompejusza.

W maju 46 p.n.e. siły Cezara w Afryce zostały wzmocnione kolejną grupą wojsk posiłkowych, z którymi wódz Rzymian podążył w rejon miejscowości Tapsus^[1]. W ślad za Cezarem podążyły główne siły pompejańczyków pod wodzą Scypiona Metellusa Nazyki. Cezarianie przygotowali się do obrony budując umocnienia polowe w poprzek pobliskiej laguny. Wojska Scypiona wzmocnione silami króla Numidów Juby otoczyły tymczasem cezarian budując fortyfikacje wokół jego stanowisk^[1].

Dnia 6 kwietnia wojska pompejańczyków ustawiły się do bitwy, rozstawiając słonie bojowe, łuczników i procarzy na obu skrzydłach^[1]. Naprzeciwko tej armii Cezar ustawił potrójny szyk bojowy. Atak rozpoczęły wojska prawego skrzydła cezarian, które wbrew rozkazom uderzyły na wroga, spychając go w kierunku fortyfikacji. Przerażone słonie uciekając, tratowały szeregi wojsk pompejańczyków. Równocześnie Cezar poprowadził osobiście resztę wojska z centrum, ścigając wycofujące się oddziały Scypiona.

Po drodze wojska Cezara zdobyły obóz Juby, a kapitulujących przed nim pompejańczyków bez pardonu zabijano. W wyniku rzezi śmierć poniosło 10 000 pompejańczyków, straty Cezara miały wynieść zaledwie 50 ludzi^[2]. Resztki wojsk Scypiona zbiegły do Hiszpanii pod rozkazy Gnejusza i Sekstusa Pompejuszów, a on sam doścignięty podczas pościgu przez wojska Cezara, straciwszy nadzieje na zwycięstwo popełnił samobójstwo^[3]. Podobny los zgotowali sobie Juba I i goszczący go Marek Petrejusz^[3]. Wzięty do niewoli przez cezarian Faustus Korneliusz Sulla, syn byłego dyktatora Republiki Rzymskiej, został z rozkazu Cezara zamordowany^[4].

Po uporządkowaniu spraw w Afryce, w lipcu 46 p.n.e. Cezar powrócił do Rzymu.