Budda

Ten artykuł dotyczy określenia w filozofii buddyjskiej. Zobacz też: inne znaczenie tego słowa.

Budda (sanskr. Buddha „oświecony”, „przebudzony”, „nieuśpiony”), właśc. Siddhartha Gautama urodzony jako książę około 560 p.n.e. we wsi Lumbini na terenie współczesnego Nepalu. Pierwszą część swojego życia spędził na doświadczaniu przyjemności, otoczony zbytkiem i luksusem. Znudzony dotychczasowymi doświadczeniami wyszedł z pałacu i za jego murami zobaczył wiele cierpienia. To skłoniło go do tego, aby podjąć decyzję o porzuceniu dotychczasowego życia i staniu się wędrownym mnichem. Pewnego dnia pod drzewem Bodhi oddał się kilkudniowej medytacji, w trakcie której osiągnął oświecenie. Resztę życia poświęcił podróżom po Indiach i nauczaniu ludzi. Nadrzędnym celem nauk Buddy była pomoc ludzkości w uwolnieniu się z cierpienia. Budda określa oświeceniem uwolnienie się od permanentnego cyklu odradzania i śmierci (samsary) oraz od cierpienia, które jest immanentną cechą ludzkiej natury^[1].

Budda zmarł w małym miasteczku Kusinara leżąc na prawym boku pomiędzy dwoma drzewami sal, które według przekazów miały cudownie rozkwitnąć poza sezonem. Chociaż często mówi się, że zmarł z powodu otrucia daniem z wieprzowiny, które podarował mu świecki wyznawca, to z relacji „Discourse of the Great Decease” jasno wynika, że Budda wyzdrowiał po chorobie, a jego śmierć nastąpiła jakiś czas później z przyczyn naturalnych^[2].

Nauki Buddy stały się fundamentem nowego nurtu religijno-filozoficznego, zwanego buddyzmem. Sam Budda nie jest postrzegany jako bóg, prorok czy istota nadprzyrodzona, tylko jako oświecony człowiek. Co więcej, uważał on, że: „Wszystkie żyjące istoty mają naturę Buddy i mogą stać się buddami”.

Imiona Buddy:

• Gautama – imię po macosze.
• Siddhartha – osiągający cel – nadane przez siebie samego.
• Siakjamuni – najwyższy mędrzec-asceta (muni), bądź mędrzec-asceta z rodu Siakjów.
• Budda – od słowa bodhi, czyli oświecenie, przebudzenie.

Dodatkowe określenia z jakimi najczęściej można się spotkać, to właśnie Budda, Mahapurusza (Wielka Istota) i Tathagata (urzeczywistniający drogę do wyzwolenia).