Megaregion | |
---|---|
Prowincja | |
Podprowincja | |
Makroregion | |
Mezoregion | |
Mikroregion(y) |
Czarnohora |
Zajmowane jednostki administracyjne |
Czarnohora (522.25; ukr. Чорногора – Czornohora) – pasmo górskie na terenie zachodniej Ukrainy.
Najwyższa część Beskidów Połonińskich i jednocześnie Zewnętrznych Karpat Wschodnich. Od strony północno-zachodniej sąsiaduje z pasmami Gorganów i Świdowca, od północno-wschodniej z Połoninami Hryniawskimi, zaś od południa z Karpatami Marmaroskimi (na terenie Rumunii).
Góry te są zbudowane ze skał fliszowych, charakterystyczne są długie i łagodne grzbiety. Stoki są pokryte lasami bukowymi, w wyższych partiach iglastymi (świerki, jodły). Powyżej 1850 m n.p.m. roślinność subalpejska, na grzbietach połoniny. Obszar chroniony – wchodzi w skład Karpackiego Parku Narodowego oraz Karpackiego Parku Biosfery.
W tej części Beskidów Wschodnich bierze początek kilka dużych rzek. Te, które spływają ze stoków Świdowca, Czarnohory i z Połonin Hryniawskich, wpadają do Dunaju. Potoki spadające ze zboczy Świdowca zasilają rzekę Cisę, która jest najdłuższym dopływem Dunaju. Spod Howerli wypływa Prut, a nieco dalej na wschód Czarny i Biały Czeremosz łączą się w jedną rzekę, która zasila Prut. Na Bukowinie ma swoje źródła Seret, inny dopływ Dunaju. Woda z Karpat płynie tą drugą co do wielkości rzeką w Europie (dł. 2850 km, pow. dorzecza 817 tys. km²) i wpada do Morza Czarnego.
Innym elementem górskiego krajobrazu są jeziorka. Mają one pochodzenie polodowcowe (Jeziorko Niesamowite, jeziorko Brebeneskuł, stawy w Kotle Gadżyny i inne) albo powstały na skutek osuwania się mas ziemi zagradzających wodzie ujście (jeziorko Szybene, czy Mariczejka).
Ciekawym urozmaiceniem szlaków są liczne źródła mineralne, występujące w dużym zagęszczeniu zwłaszcza w dolinie Czarnego Czeremoszu (słynne uzdrowisko Burkut) i w pobliżu potoku Balcatul na Zakarpaciu. Przed wojną na wielu górskich potokach wybudowano klauzy, czyli jazy lub tamy, które regulowały przepływ wody i tym samym umożliwiały spław drewna do tartaków w dolinie. Do dziś ruiny klauz są charakterystycznym elementem czarnohorskiego krajobrazu. Konstrukcje te przetrwały w bardzo różnym stanie: od wielkich budowli (klauzy Łostuń i Baltagul na Czarnym Czeremoszu, klauza Howerla na potoku o tej samej nazwie) do kilku belek i kamieni.
Bukowy las pierwotny Czarnohory został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 2007 r., wraz z innymi karpackimi lasami bukowymi na terenie Ukrainy i Słowacji.