Czynne prawo wyborcze

Czynne prawo wyborcze (prawo wybierania) – prawo przysługujące obywatelom, które zapewnia im możliwość udziału w głosowaniu i oddania głosu na swojego kandydata do organów przedstawicielskich państwa, do organów samorządu terytorialnego bądź w referendum.

W Polsce czynne prawo wyborcze przysługuje wszystkim obywatelom polskim, którzy ukończyli 18 lat (najpóźniej w dniu głosowania), a którym prawo to nie zostało odebrane prawomocnym wyrokiem sądowym (pozbawienie praw publicznych) albo Trybunału Stanu i nie są ubezwłasnowolnieni. Prawo to przysługuje także pełnoletnim obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej w wyborach do Parlamentu Europejskiego (pod warunkiem stałego zamieszkiwania w Polsce) oraz w wyborach do rad gmin (pod warunkiem stałego zamieszkiwania na obszarze gminy) – o ile nie zostali pozbawieni praw wyborczych w kraju pochodzenia.

Większość państw Unii Europejskiej ustala wiek czynnego prawa wyborczego na 18 lat, Odmienne przepisy wprowadziła Austria^[1] (2008), oraz Malta^[2] (2018), w których prawo wyborcze przysługuje osobom, które ukończyły 16 lat. Ponadto w Grecji^[3] czynne prawo wyborcze od 2016 roku przysługuje osobom, które ukończyły 17 lat. W niektórych państwach byłej Jugosławii 16-latkowie posiadają czynne prawo wyborcze, jeśli pracują, co jest spuścizną byłego ustroju^[4].