Filistyni

Mapa przedstawiająca obszar kontrolowany przez Filistynów oraz tereny będące pod ich wpływami

Filistyni (hebr. ‏פְּלִשְׁתִּים‎ Pəlištîm – „przybysze”, „wędrowcy”; eg. P-r-s-t; arab. ‏فلستيون‎ Filastin) – starożytny lud o nieokreślonym pochodzeniu, który zamieszkiwał południowe wybrzeża Kanaanu, w okresie pomiędzy XII a VII wiekiem p.n.e.[1][2] Zaliczali się do tzw. Ludów Morza, po klęsce zadanej im przez Egipcjan osiedlili się w Lewancie, gdzie szybko zasymilowali się z miejscową ludnością kananejskiego pochodzenia[3]. Na zajmowanym przez siebie obszarze Filistyni stworzyli konfederację miast-państw. W VIII wieku p.n.e. miasta filistyńskie dostały się pod panowanie Asyrii. W VII wieku p.n.e. zostali włączeni do państwa nowobabilońskiego, ostatecznie tracąc swoją niezależność. Głównym źródłem informacji na temat Filistynów jest biblijny Stary Testament, jednak najstarszymi przekazami odnośnie do tego ludu są płaskorzeźby umieszczone w świątyni faraona Ramzesa III w Medinet Habu, w którym zostają przedstawieni jako Peleset. W III wieku p.n.e. Filistyni ulegli hellenizacji, całkowicie tracąc swoją odrębność kulturalną.

Od tego starożytnego ludu pochodzi nazwa „Palestyna”, natomiast od arabskiej formy pochodzi termin obyczajowy „filister[a].

Relief ścienny z Medinet Habu, pochodzący z okresu panowania faraona Ramzesa III, przedstawiający Filistynów (Peleset) wziętych do niewoli przez Egipcjan
Stela z Saba'a, zawierająca termin Pa-la-áš-tu, który przez część badaczy tłumaczony jest jako „Palestyna” lub „Filistea”[4]
  1. Giancarlo T. Tomezzoli, Reinhardt S. Stein (2016) The Philistine Inscription 4.5 from Ashkelon (Israel). Advances in Anthropology.
  2. Biblisch-historisches Handwörterbuch. Bo Reicke, Leonhard Rost (redaktorzy). T. III. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1962-1979, s. 1455. (niem.).
  3. Agnieszka Krzemińska, Rozmowa o biblijnych Filistynach [online], polityka.pl, 2013 [dostęp 2020-12-01].
  4. H. Tadmor, A Note on the Saba'a Stele of Adad-nirari III, „Israel Exploration Journal”, 19 (1), 1969, s. 46–48, ISSN 0021-2059, JSTOR27925163 [dostęp 2021-05-26] (ang.).


Błąd w przypisach: Istnieje znacznik <ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>
BŁĄD PRZYPISÓW

Developed by StudentB