Filologia

Zobacz hasło filologia w Wikisłowniku

Filologia – nauka humanistyczna badająca literaturę kręgu cywilizacyjnego lub narodu^[1]. Głównym przedmiotem jej badań jest tekst z perspektywy języka, właściwości literackich i treści kulturalno-historycznej, a celem – jego komentarz i interpretacja. W węższym rozumieniu: dyscyplina językoznawcza zajmująca się badaniem przejawów i systemów językowych przy użyciu osiągnięć i metod literaturoznawstwa, historii, filozofii, etnografii i archeologii^[2].

Powszechnie poszczególne filologie określane są nazwami skrótowymi, zarówno w odniesieniu do dziedziny nauki, jak i kierunku studiów, np. polonistyka – filologia polska, anglistyka – filologia angielska, romanistyka – filologia romańska, germanistyka – filologia niemiecka, iberystyka – filologia iberyjska itd.

Cele nauk filologicznych były różnie określane w różnych okresach rozwoju tej dyscypliny, i tak np. niemiecki romanista z przełomu XIX i XX wieku określa filologię jako „każdą naukę, której celem i zadaniem jest poznanie duchowych właściwości danego narodu […], o ile znalazły one lub ciągle jeszcze znajdują swój wyraz w języku i literaturze”^[3]. Bezpośrednio z filologii wywodzą się dwie dyscypliny naukowe: językoznawstwo i literaturoznawstwo.