Friuli

Ten artykuł od 2019-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Friuli (wł. Friuli, friul. Friûl, słoweń. Furlanija, niem. Friaul) – kraina historyczna oraz region geograficzny w północno-wschodnich Włoszech i zachodniej Słowenii o łącznej powierzchni 8240 km².

Definiowane, jako obszar pomiędzy rzeką Livenza na zachodzie i rzeką Timavo na wschodzie. Nazwa pochodzi z czasów starorzymskich, od jego historycznie najważniejszego miasta – Cividale del Friuli.

Od 31 stycznia 1963 zdecydowana większość obszaru włoskiej części Friuli wchodzi w skład autonomicznego regionu administracyjnego Friuli-Wenecja Julijska (prowincja Gorycja, prowincja Udine i prowincja Pordenone), stanowiąc 96% jego terytorium. Niewielki fragment Friuli jest usytuowany w regionie Wenecja Euganejska.

Słoweńska część Friuli obejmuje krainę Goriška w regionie geograficznym Primorska (Przymorza Słoweńskie).

Region głównie zamieszkują Friulowie posługujący się językiem friulskim. Ponadto niektóre gminy strefy przygranicznej zamieszkiwane są przez ponad 50-tysięczną mniejszość słoweńską.

W skład Friuli wchodzi również górska kraina o nazwie Karnia (wł. Carnia), usytuowana w północno-zachodniej części regionu, obejmująca Alpy Karnickie i Karynckie.

Największym miastem regionu jest Udine, nazywane „Capitâl dal Friûl”.

Usytuowanie Friuli na mapie środkowo-południowej Europy.
Lokalizacja włoskiej części Friuli.
Lokalizacja słoweńskiej części Friuli.