Back غابرييل هانوتو Arabic جابرييل هانوتو ARZ Anoto Qabriel Azerbaijani Gabriel Hanotaux German Gabriel Hanotaux English Gabriel Hanotaux Esperanto Gabriel Hanotaux Spanish Gabriel Hanotaux Basque گابریل هانوتو Persian Gabriel Hanotaux French
 Gabriel Hanotaux (1921) | |
| Pełne imię i nazwisko |
Albert Auguste Gabriel Hanotaux |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
19 listopada 1853 |
| Data i miejsce śmierci |
11 kwietnia 1944 |
| Minister spraw zagranicznych | |
| Okres |
od 1894 |
| Odznaczenia | |
| |
Gabriel Hanotaux, właśc. Albert Auguste Gabriel Hanotaux (ur. 19 listopada 1853 w Beaurevoir, zm. 11 kwietnia 1944 w Paryżu) – francuski polityk i historyk, minister spraw zagranicznych Francji w latach 1894–1898[1] (z krótką przerwą)[2], członek Akademii Francuskiej od 1 kwietnia 1897 r. (fotel 29)[3]. Zwolennik sojuszu Francji z Rosją[1].
Z wykształcenia był archiwistą oraz historykiem, od 1880 r. pracował na École pratique des hautes études w Paryżu[1], gdzie był profesorem[2]. W tym samym roku rozpoczął pracę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych jako archiwista. W latach 1885–1886 pracował w ambasadzie francuskiej w Konstantynopolu[4]. W latach 1886–1889 zasiadał w Izbie Deputowanych. W 1894 r. został ministrem spraw zagranicznych. Był nacjonalistą, popierał francuską kolonizację, doprowadził do francuskiego umocnienia się we Francuskiej Afryce Zachodniej, na Madagaskarze, w Tunezji[1] oraz Indochinach[2]; wspierał również działania wymierzone przeciwko Brytyjczykom na terenie Sudanu[1]. Doprowadził do zbliżenia Francji z Rosją[1][2]. W latach 1920–1923 był delegatem Francji do Ligi Narodów[1].
Jako historyk interesował się głównie czasami mu współczesnymi. Ważniejsze prace: Histoire des colonies françaises et de l’expansion de la France dans le monde (sześć tomów wydanych w latach 1930–1934), Raymond Poincaré (1934) oraz Histoire illustrée de la guerre de 1914 (siedemnaście tomów wydanych w latach 1915–1936). Kierował również serią Histoire de la Nation Française (piętnaście tomów wydanych w latach 1920–1929, tylko kilka autorstwa Hanotauxa)[2].
Odznaczony Krzyżem Wielkim Legii Honorowej[3][5].
Pochowany na cmentarzu Passy w Paryżu[6],
- ↑ a b c d e f g Gabriel Hanotaux, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-01-31] (ang.).
- ↑ a b c d e Hanotaux Gabriel, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-01-31].
- ↑ a b Gabriel Hanotaux. Akademia Francuska. [dostęp 2022-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-24)]. (fr.).
- ↑ Gabriel Hanotaux. Katalog Biblioteki Narodowej Francji. [dostęp 2022-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-31)]. (fr.).
- ↑ Gabriel Hanotaux w bazie Archives Nationales. Archives Nationales. [dostęp 2022-01-31]. (fr.).
- ↑ Gabriel Hanotaux (1853–1944). Find a Grave. [dostęp 2022-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-31)]. (ang.).