Hafn

Hafn
lutet ← hafn → tantal
Wygląd
srebrzysty
Hafn
Widmo emisyjne hafnu
Widmo emisyjne hafnu
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.

hafn, Hf, 72
(łac. hafnium)

Grupa, okres, blok

4, 6, d

Stopień utlenienia

IV

Właściwości metaliczne

metal przejściowy

Właściwości tlenków

amfoteryczne

Masa atomowa

178,49 ± 0,01[a][3]

Stan skupienia

stały

Gęstość

13 310 kg/m³

Temperatura topnienia

2233 °C[1]

Temperatura wrzenia

4603 °C[1]

Numer CAS

7440-58-6

PubChem

23986

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)

Hafn (Hf, łac. hafnium) – pierwiastek chemiczny, metal przejściowy. Nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy Kopenhagi „Hafnia”, gdzie został odkryty.

Odkrywcami hafnu są György von Hevesy z Węgier i Dirk Coster z Holandii. Został odkryty w 1922 roku. O odkryciu poinformował Niels Bohr w przemówieniu wygłoszonym 11 grudnia 1922 roku, w związku z otrzymaniem Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. Odkrycia hafnu dokonano dzięki wykorzystaniu założeń teorii budowy atomu Bohra i było ono jednocześnie dowodem trafności tej teorii. Pierwsza publikacja, informująca o odkryciu hafnu ukazała się 2 stycznia 1923 roku[4].

Hafn występuje w przyrodzie zawsze wspólnie z bardzo podobnym do niego pod względem chemicznym cyrkonem. W związku z tym niemal niemożliwe jest wyizolowanie próbki jednego pierwiastka bez domieszki drugiego. Zawierający 2% cyrkonu hafn uważany jest za bardzo czysty, podobna tolerancja obowiązuje dla cyrkonu. Hafn występuje w skorupie ziemskiej w ilości 5,3 ppm (wagowo). Jego najważniejszym minerałem jest alwit (Hf, Th, Zr)SiO4∙xH2O. Węglik hafnu HfC ma bardzo wysoką temperaturę topnienia, powyżej 3890 °C, a stop węgliku hafnu i węgliku tantalu (Ta4HfC5) ma jedną z najwyższych/ą znanych temperatur topnienia: 3990 °C[5].

  1. a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie CRC
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Aldrich-US
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI10.1515/pac-2019-0603 (ang.).
  4. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie IE
    BŁĄD PRZYPISÓW
  5. Andrievskii, R. A., Strel’nikova, N. S., Poltoratskii, N. I., Kharkhardin, E. D. i inni. Melting point in systems ZrC-HfC, TaC-ZrC, TaC-HfC. „Soviet Powder Metallurgy and Metal Ceramics”. 6 (1), s. 65–67, 1967. DOI: 10.1007/BF00773385. 


Błąd w przypisach: Istnieje znacznik <ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>
BŁĄD PRZYPISÓW

Developed by StudentB