Hemoglobina

Model wstęgowy cząsteczki hemoglobiny. Cztery zasocjowane podjednostki, z których każda zawiera cząsteczkę hemu (zaznaczoną na zielono)

Ten artykuł od 2010-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Hemoglobina (gr. αἷμα haîma „krew”^[1], łac. globus „kula”), oznaczana też skrótami Hb lub HGB – czerwony barwnik krwi, białko zawarte w erytrocytach, którego zasadniczą funkcją jest transportowanie tlenu – przyłączanie go w płucach i uwalnianie w tkankach. Prawie wszystkie kręgowce posiadają hemoglobinę^[2], z wyjątkiem ryb z rodziny bielankowatych^[3].

Wśród ssaków hemoglobina stanowi około 96% suchej masy i około 35% masy całkowitej (z uwzględnieniem wody) krwinki czerwonej^[4]. Hemoglobina ma zdolność wiązania tlenu 1,34 ml O₂ na gram, co zwiększa całkowitą pojemność tlenową krwi 70-krotnie w porównaniu do tlenu rozpuszczonego w samym osoczu krwi^[5].

Mutacje genu hemoglobiny prowadzą do chorób dziedzicznych: anemii sierpowatej, talasemii lub rzadkich chorób zwanych hemoglobinopatiami^[6].

↑ hem, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-10-20] .
↑ AntheaA. Maton AntheaA., Human Biology and Health, Prentice Hall, 1993, ISBN 978-0-13-981176-0 [dostęp 2024-10-19] (ang.).
↑ Bruce D.B.D. Sidell Bruce D.B.D., Kristin M.K.M. O'Brien Kristin M.K.M., When bad things happen to good fish: the loss of hemoglobin and myoglobin expression in Antarctic icefishes, „The Journal of Experimental Biology”, 209 (Pt 10), 2006, s. 1791–1802, DOI: 10.1242/jeb.02091, ISSN 0022-0949, PMID: 16651546 [dostęp 2024-10-19] .
↑ R.I.R.I. Weed R.I.R.I., C.F.C.F. Reed C.F.C.F., G.G. Berg G.G., Is hemoglobin an essential structural component of human erythrocyte membranes?, „The Journal of Clinical Investigation”, 42 (4), 1963, s. 581–588, DOI: 10.1172/JCI104747, ISSN 0021-9738, PMID: 13999462 [dostęp 2024-10-19] .
↑ Carl E.C.E. Rhodes Carl E.C.E., DeannaD. Denault DeannaD., MatthewM. Varacallo MatthewM., Physiology, Oxygen Transport, „StatPearls”, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2024, PMID: 30855920 [dostęp 2024-10-19] .
↑ Hemoglobinopathies and Thalassemias [online], web.archive.org, 15 grudnia 2007 [dostęp 2024-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2007-12-15] .

[1] hem, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-10-20] .

[2] AntheaA. Maton AntheaA., Human Biology and Health, Prentice Hall, 1993, ISBN 978-0-13-981176-0 [dostęp 2024-10-19] (ang.).

[3] Bruce D.B.D. Sidell Bruce D.B.D., Kristin M.K.M. O'Brien Kristin M.K.M., When bad things happen to good fish: the loss of hemoglobin and myoglobin expression in Antarctic icefishes, „The Journal of Experimental Biology”, 209 (Pt 10), 2006, s. 1791–1802, DOI: 10.1242/jeb.02091, ISSN 0022-0949, PMID: 16651546 [dostęp 2024-10-19] .

[4] R.I.R.I. Weed R.I.R.I., C.F.C.F. Reed C.F.C.F., G.G. Berg G.G., Is hemoglobin an essential structural component of human erythrocyte membranes?, „The Journal of Clinical Investigation”, 42 (4), 1963, s. 581–588, DOI: 10.1172/JCI104747, ISSN 0021-9738, PMID: 13999462 [dostęp 2024-10-19] .

[5] Carl E.C.E. Rhodes Carl E.C.E., DeannaD. Denault DeannaD., MatthewM. Varacallo MatthewM., Physiology, Oxygen Transport, „StatPearls”, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2024, PMID: 30855920 [dostęp 2024-10-19] .

[6] Hemoglobinopathies and Thalassemias [online], web.archive.org, 15 grudnia 2007 [dostęp 2024-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2007-12-15] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]