Heraldyka

Wizerunki herbów w Hyghalmen Roll z 1485 r.

Heraldyka – jedna z nauk pomocniczych historii, zajmuje się badaniem rozwoju i znaczenia oraz zasadami kształtowania się herbów. Wywodzi się od słowa herold – oznaczającego urzędnika dworskiego, wywołującego nazwiska rycerzy biorących udział w turniejach. W innych językach europejskich nazywana jest podobnie (ang. heraldry, fr. heraldique, niem. Heraldik).

W heraldyce wyróżnia się okres tzw. heraldyki żywej, obejmujący czasy od powstania herbów w XII w. do końca XV w. Herby pełniły wtedy swą pierwotną funkcję identyfikacyjną na polu bitwy, a ewolucja ich wizerunków stanowiła odzwierciedlenie rzeczywistych zmian zachodzących w uzbrojeniu ochronnym rycerstwa.

Heraldyka późniejsza ma dwa zasadnicze działy[1], w niektórych językach mające osobne nazwy.

  • Sztuka heraldyki (niem. Wappenkunst) – będąca zasadniczo działem sztuki lub rzemiosła artystycznego, opartego na gruntownej znajomości wiedzy heraldycznej.
  • Heraldyka – nauka (niem. Wappenkunde) – teoretyczna wiedza heraldyczna, obejmująca blazonowanie, przyporządkowywanie herbów ich właścicielom, badanie początków i ewolucji herbów.

Początkowo heraldyka miała za zadanie głównie opisywanie i rozpoznawanie herbów. Historyczna jej strona oparta była w dużej mierze na legendach herbowych lub naiwnej interpretacji symboliki herbów.

Heraldyka jako nauka wykształciła się właściwie w pocz. XIX w. Wtedy dzięki zwróceniu większej uwagi na materiały źródłowe i ich naukowej analizie otrzymano pełniejszy obraz początków herbów i ich rozwoju.

  1. heraldyka, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-10-27].

Developed by StudentB