III Rzesza

Ten artykuł od 2024-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

III Rzesza

Drittes Reich

1933–1945
Godło Flaga
Dewiza: Ein Volk, ein Reich, ein Führer (Jeden Naród, jedna Rzesza, jeden Wódz)
Hymn: Das Lied der Deutschen (Pieśń Niemców) Horst-Wessel-Lied (Pieśń Horsta Wessela)[a]
Ustrój polityczny	republika (totalitaryzm)
Konstytucja	Konstytucja weimarska
Stolica	Berlin
Data powstania	15 marca 1933
Data likwidacji	23 maja 1945
Prezydent	Karl Dönitz
Premier	kanclerz Lutz Schwerin von Krosigk
Powierzchnia	1939: 633 786 km² 1943: 907 047
Populacja (1939) • liczba ludności	69 314 000[1]
• gęstość	109,4 os./km²
Kod ISO 3166	DE
Waluta	marka niemiecka (Reichsmark)
Kod samochodowy	D
Strefa czasowa	UTC +1 (zima) UTC +2 (lato)
Narody i grupy etniczne	Niemcy, Polacy, Czesi, Żydzi, Ukraińcy, Francuzi, Słoweńcy
Język urzędowy	niemiecki
Religia dominująca	katolicyzm, protestantyzm
PKB (1938)  • całkowite   • na osobę	77,178 mld USD[2] 1,126 USD
Mapa tzw. Wielkich Niemiec w 1943 roku
Położenie na mapie      Niemcy i terytoria przyłączone do Rzeszy      Tereny okupowane pod władzą cywilną      Tereny okupowane pod władzą wojskową
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Zobacz kolekcję cytatów III Rzesza w Wikicytatach

III Rzesza (niem. Drittes Reich) – nieoficjalna nazwa państwa niemieckiego pod rządami Adolfa Hitlera i NSDAP w latach 1933–1945. Oficjalnie państwo nosiło nazwę Rzesza Niemiecka (Deutsches Reich), od 1938 (po Anschlussie Austrii) używano także nazwy Rzesza Wielkoniemiecka (Großdeutsches Reich), a przez Hitlera i propagandę narodowosocjalistyczną państwo często określane było jako Rzesza Tysiącletnia (Tausendjähriges Reich)^[3]. W III Rzeszy partia nazistowska sprawowała totalitarną kontrolę nad niemal wszystkimi aspektami życia obywateli. Reżim nazistowski dobiegł końca po zwycięstwie wojsk alianckich nad III Rzeszą w maju 1945 roku, co zakończyło II wojnę światową w Europie.