Iperyt tlenowy

Iperyt tlenowy

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) eter 2,2′-bis(2-chloroetylotio)dietylowy Inne nazwy i oznaczenia oznaczenia: T (USA), O-Lost (Niemcy)
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C8H16Cl2OS2
Inne wzory	O(CH2CH2SCH2CH2Cl)2
Masa molowa	263,25 g/mol
Wygląd	oleista, bezbarwna[1] lub żółta ciecz, bezwonna lub prawie bezwonna[2]
Identyfikacja
Numer CAS	63918-89-8
PubChem	45452
SMILES C(CSCCCl)OCCSCCCl
InChI InChI=1S/C8H16Cl2OS2/c9-1-5-12-7-3-11-4-8-13-6-2-10/h1-8H2 InChIKey FWVCSXWHVOOTFJ-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 1,236 g/cm³[2]; ciecz Rozpuszczalność w wodzie nierozpuszczalny[2][3] Temperatura topnienia 9,4–9,85 °C[1][3] Temperatura rozkładu 373,8 °C[2][3]
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji według kryteriów GHS są niedostępne. Temperatura zapłonu 179,9 °C[3] Numer RTECS WQ3250000[2] Stężenie śmiertelne LCLo 400 mg/m³ (człowiek, inhalacja)[4]
Podobne związki
Podobne związki	iperyty
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Hasło w Wikisłowniku

Iperyt tlenowy – siarkoorganiczny związek chemiczny z grupy tioeterów, parzący bojowy środek trujący z podgrupy iperytów. Jest oleistą, bezbarwną lub żółtą cieczą, bezwonną lub prawie bezwonną. Zanieczyszczony iperyt tlenowy ma zapach podobny do czosnku lub chrzanu^[2]. Otrzymany w czasie II wojny światowej w Wielkiej Brytanii^[1].

Właściwości chemiczne i toksyczne iperytów siarkowego i tlenowego są zbliżone^[1][3], jednak iperyt tlenowy jest około 3,5 razy bardziej trujący^[1]. Iperyt tlenowy może być użyty w mieszaninach z innymi bojowymi środkami trującymi^[1], m.in. w celu zmniejszenia temperatury krzepnięcia^[3], np. z iperytem siarkowym (mieszanina taka ma oznaczenie wojskowe „HT”), zazwyczaj w stosunku 60% iperytu siarkowego do 40% iperytu tlenowego^[2][3]. Jego lotność wynosi 0,42 mg/m³^[3].

Iperyt tlenowy jest także naturalnym zanieczyszczeniem starzejącego się iperytu siarkowego^[2] oraz produktem ubocznym różnych metod produkcji iperytów^[3].