Królowa Nawarry | |
Okres |
od 1 kwietnia 1328 |
---|---|
Koronacja |
5 marca 1329 |
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data urodzenia |
28 stycznia 1311 |
Data śmierci |
6 października 1349 |
Ojciec | |
Matka | |
Rodzeństwo |
Jan I Pogrobowiec (przyrodni brat) |
Mąż |
Filip z Évreux |
Dzieci |
Maria |
Joanna II Mała (ur. 28 stycznia 1311, zm. 6 października 1349) – królowa Nawarry 1328–1349[1], hrabina Angoulême, Mortain i Longueville, z dynastii Kapetyngów.
Jedyna córka króla Francji Ludwika X Kłótliwego i Małgorzaty Burgundzkiej – córki księcia Burgundii, Roberta II.
W 1316 roku, po śmierci ojca i przyrodniego brata Jana I, królów Francji i Nawarry, odmówiono jej prawa do sukcesji tronu Francji z powodu podejrzeń o nieprawe pochodzenie (skandal w wieży Nesle). Jej stryjowie Filip V i Karol IV odebrali również niepełnoletniej jeszcze dziewczynie prawa do korony Nawarry, którą jednak wcześniej nosiły również kobiety (Joanna I z Nawarry). Powoływali się na prawo salickie, pochodzące jeszcze z czasów plemiennych. Ich pokrętna interpretacja prowadziła do wniosku, że kobieta nie może dziedziczyć tronu.[potrzebny przypis] Powoływał się na nie wpierw Filip V, a potem w 1328 jeszcze raz Filip VI.
Mimo to w 1328 Joanna została królową Nawarry po zawarciu ugody z nowym władcą Francji – Filipem VI, który nie był potomkiem królów Nawarry – w zamian za zrzeczenie się praw do tronu francuskiego. Rządziła jako królowa w latach 1328–1349, do 1343 wraz ze swoim mężem – Filipem III, hrabią d'Évreux. Na mocy traktatu zrzekła się swoich praw do korony Francji oraz posiadłości jej prababki w Brie i Szampanii, które stały się królewską domeną. W ramach rekompensaty, otrzymała hrabstwa Angoulême, Mortain oraz kawałek Cotentin. Później, zamieniła Angoulême na trzy posiadłości w Vexin: Pontoise, Beaumont-sur-Oise i Asniere-sur-Oise.
Mąż Joanny – hrabia Évreux – Filip III, był potomkiem młodszej gałęzi Kapetyngów pochodzącej od hrabiego Ludwika Francuskiego, najmłodszego syna króla Francji Filipa III Śmiałego. To za jego sprawą, kolejni królowie Nawarry dziedziczyli lenna w Normandii. Wraz z normandzkimi zdobyczami Joanny i jej prawami w Szampanii, cała rodzina posiadała rozległe tereny w północnej Francji.