Kazimierz III Wielki na portrecie Jana Matejki z cyklu Poczet królów i książąt polskich | |
Król Polski | |
Okres |
od 2 marca 1333 |
---|---|
Koronacja |
25 kwietnia 1333 |
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data i miejsce urodzenia |
30 kwietnia 1310 |
Data i miejsce śmierci |
5 listopada 1370 |
Miejsce spoczynku |
Kraków, Katedra na Wawelu |
Ojciec | |
Matka | |
Żona | |
Dzieci | |
Żona | |
Żona | |
Żona | |
Dzieci |
Kazimierz III Wielki (ur. 30 kwietnia 1310 w Kowalu, zm. 5 listopada 1370 w Krakowie) – najmłodszy syn Władysława I Łokietka i Jadwigi Bolesławówny, król Polski w latach 1333–1370, ostatni monarcha z dynastii Piastów na tronie polskim. W historiografii jest uważany za jednego z najwybitniejszych władców Polski[1].
Kazimierz III Wielki unormował stosunki z królestwem Czech i zakonem krzyżackim. W 1335 udało mu się uzyskać od czeskiego króla Jana Luksemburskiego zrzeczenie się pretensji do polskiego tronu. Ostatecznie w 1348 w Namysłowie zawarł pokój z Czechami na zasadzie status quo nie zrzekając się praw do Śląska. Na mocy pokoju kaliskiego z 1343 odzyskał zajęte przez Krzyżaków Kujawy i ziemię dobrzyńską, w zamian zrzekając się tymczasowo praw do Pomorza Gdańskiego. Kazimierz zrzekł się praw do całego Śląska podczas układu w Pradze w 1356 roku[2]. Głównym sojusznikiem Kazimierza Wielkiego na arenie międzynarodowej było Królestwo Węgier. Z pomocą węgierską w latach 1340–1349 anektował większą część Rusi Halicko-Włodzimierskiej. W polityce wewnętrznej doprowadził do kodyfikacji prawa (statuty wiślicko-piotrkowskie), rozbudowy systemu obrony państwa oraz rozwoju miast. W 1364 ufundował Akademię Krakowską.
Chociaż był czterokrotnie żonaty, nie pozostawił legalnego następcy. Po śmierci Kazimierza – na mocy wcześniejszych układów – tron polski przypadł jego siostrzeńcowi, Ludwikowi Węgierskiemu.