Kometa

Budowa komety (nie w skali)
Warkocze komety ustawiają się w kierunku od Słońca, choć warkocz pyłowy „zostaje w tyle”
Kometa Hale’a-Boppa widziana z Chorwacji 29 marca 1997
Kometa McNaughta widziana w Swift’s Creek w stanie Victoria w Australii 23 stycznia 2007
Animacja przedstawiająca ruch komety okresowej (A – gwiazda, B – orbita najdalszej planety, C – kometa)

Kometa – małe ciało niebieskie, które zbliżając się do gwiazdy, uwalnia ze swojej powierzchni gaz i pył, tworzący wokół jądra kometarnego obłok nazywany komą. Materia z komety pod wpływem promieniowania słonecznego i wiatru słonecznego tworzy ciągnący się za kometą warkocz jonowy i pyłowy.

Rozmiary jąder kometarnych mieszczą się zwykle w przedziale od kilku metrów do kilkudziesięciu km, za to koma może osiągać średnicę rzędu setek tysięcy, a nawet milionów kilometrów. Z kolei długość warkocza kometarnego może sięgać nawet kilkadziesiąt milionów kilometrów (najdłuższy potwierdzony warkocz jonowy miała kometa McNaughta[1]). Pomimo olbrzymich rozmiarów, zarówno głowa, jak i warkocz komety charakteryzują się bardzo niską gęstością, o kilka rzędów wielkości niższą od gęstości powietrza.

W skład jądra kometarnego wchodzi głównie zmrożony pył, drobne fragmenty skalne oraz lód, przy czym najczęściej jest to lód wodny zmieszany z zestalonym tlenkiem węgla i dwutlenkiem węgla, metanem, formaldehydem i amoniakiem i niewielką domieszką innych substancji.

Tradycyjny podział małych ciał Układu Słonecznego na emitujące gaz, poruszające się po wydłużonych orbitach komety i nieaktywne, krążące po bardziej kołowych orbitach (głównie między Marsem a Jowiszem) planetoidy, uległ z początkiem XXI wieku zatarciu. Odkryto wtedy całe spektrum obiektów o niejednoznacznej charakterystyce, m.in.:

  • komety pasa głównego, które poruszają się po orbitach typowych dla planetoid, wykazując jednocześnie od czasu do czasu aktywność (emisję materii) typową dla komet,
  • planetoidy, które wiele lat po odkryciu gwałtownie wykształciły typowe dla komet warkocze (np. 6478 Gault),
  • damokloidy – planetoidy będące prawdopodobnie "wygasłymi" kometami.

Wśród typowych komet wyróżniamy komety krótkookresowe, wracające do Słońca nie rzadziej niż raz na 200 lat, które prawdopodobnie pochodzą z Pasa Kuipera i Dysku Rozproszonego oraz komety długookresowe przylatujące do nas z zewnętrznych obszarów Układu Słonecznegodysku rozproszonego i Obłoku Oorta. W 2020 roku w Układzie Słonecznym zidentyfikowano także pierwszą kometę międzygwiazdową (przybywającą do nas z innego układu planetarnego)[2].

  1. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie :2
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. Piotr Guzik i inni, Initial characterization of interstellar comet 2I/Borisov, „Nature Astronomy”, 4, styczeń 2020, s. 53-57.

Developed by StudentB