Konferencja genewska (1954)

Konferencja genewska
Accords de Genève
Ilustracja
Ostatni dzień obrad konferencji w Genewie
Data

26 kwietnia – 20 lipca 1954

Miejsce

Genewa, Szwajcaria

Wynik

decyzje polityczne:

  • tymczasowy podział Wietnamu na dwa państwa w perspektywie ogólnokrajowych wyborów
  • brak rozstrzygnięcia w sprawie Korei

decyzje militarne:

Przyczyna

konflikty w Korei i Wietnamie

Strony rozmów
 Chiny
 ZSRR
 Korea Północna
 DR Wietnamu
 Kambodża
 Królestwo Laosu[1]
 Stany Zjednoczone
 Wielka Brytania
 Francja
 Korea Południowa
 Wietnam Południowy[1]
Przywódcy
Zhou Enlai John Foster Dulles

Konferencja genewska miała miejsce w dniach 26 kwietnia – 20 lipca 1954 roku[2] w Genewie w Szwajcarii, a zwołana została w celu znalezienia dróg do zjednoczenia Wietnamu i przedyskutowania możliwości przywrócenia pokoju w Indochinach[3].

Związek Radziecki (Wiaczesław Mołotow), Stany Zjednoczone (John Foster Dulles), Francja (Georges Bidault), Wielka Brytania (Anthony Eden) i Chińska Republika Ludowa (Zhou Enlai) uczestniczyły w konferencji przez cały czas jej trwania, podczas gdy inne zainteresowane kraje brały udział w dyskusjach jedynie na tematy je interesujące[4]. Były to kraje, których siły zbrojne (pod sztandarami ONZ) brały udział w wojnie koreańskiej oraz te, które partycypowały w zakończeniu I wojny indochińskiej toczonej przez siły zbrojne Francji i Việt Minhu.

Część konferencji poświęcona Korei zakończyła się fiaskiem; nie złożono żadnych deklaracji ani propozycji. Niektórzy uczestnicy i analitycy zarzucali Stanom Zjednoczonym podejmowanie kroków przeciwko zjednoczeniu Korei jako państwa socjalistycznego[4][5][6].

Odnośnie do Indochin, podczas konferencji powstał pakiet dokumentów znanych jako porozumienia genewskie. Zgodnie z nimi Wietnam podzielony został na dwie strefy wzdłuż 17. równoleżnika, północną oddaną we władanie Việt Minhu i południową, czyli Państwo Wietnamskie, rządzone w tym czasie przez byłego cesarza Bảo Đạia. "Deklaracja końcowa", napisana przez brytyjskiego przewodniczącego konferencji, stanowiła, że najpóźniej w lipcu 1956 roku odbędą się "wybory powszechne", a w ich wyniku powstanie zjednoczone państwo wietnamskie.

Aczkolwiek przedstawiany jako wyraz jednomyślności, dokument nie został zaakceptowany przez delegację Wietnamu Południowego ani też Stanów Zjednoczonych. Podczas konferencji podpisano jedynie trzy odrębne porozumienia o zawieszeniu broni w Kambodży, Laosie i Wietnamie.

  1. a b The Geneva Conference, Ministry of Foreign Affairs, the People's Republic of China, 19 października 2003 [zarchiwizowane 2003-10-19] (ang.).
  2. Young 1991 ↓, s. 41.
  3. Indochina - Midway in the Geneva Conference: Address by the Secretary of State. „Avalon Project”, 7 maja 1954. Yale Law School. [dostęp 2010-04-29]. 
  4. a b The Geneva Conference. Ministry of Foreign Affairs of the People's Republic of China, 2000-11-17. [dostęp 2010-04-29].
  5. M.Hart-Lansberg, s. 133-138.
  6. Jon Halliday, Bruce Cumings: Korea, The Unknown War. Pantheon Books, 1988, s. 211: Przedstawiciel Kanady Ronning powiedział: Komuniści przybyli do Genewy by negocjować... Myślałem, że będę uczestniczyć w konferencji pokojowej... Tymczasem zrobiono wszystko, by zapobiec realizacji procesu pokojowego... Niewybaczalne było zakończenie konferencji bez traktatu pokojowego. Oświadczenie Mołotowa... mogło zostać przyjęte jako podstawa do porozumienia dla większości Szesnastki [państwa, które walczyły pod flagą ONZ].

Developed by StudentB