Back Konstantyn VII van Bisantium Afrikaans Konstantin VII. ALS Constantín VII AN قسطنطين السابع Arabic قسطنطين السابع ARZ Constantín VII AST یئدینجی کونستانتین AZB Канстанцін VII Парфірародны Byelorussian Константин VII Багренородни Bulgarian Konstantin VII Porfirogenet BS
 Chrystus koronuje Konstantyna VII Porfirogenetę (alegoria) (945) | |
| Cesarz bizantyński | |
| Okres |
od 913 |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data urodzenia |
17 lub 18 maja 905 |
| Data śmierci | |
| Małżeństwo | |
| Dzieci | |
Konstantyn VII Porfirogeneta, (łac. Constantinus Porphyrogennetus, gr. Κωνσταντῖνος Ζ' ὁ Πορφυρογέννητος, Konstantinos Porphyrogennetos) (ur. 17 lub 18 maja 905, zm. 9 listopada 959) – cesarz bizantyński. Przydomek Porfirogeneta oznacza dosłownie „zrodzony w purpurze”.
Konstantyn urodził się w 905 roku jako dziecko pozamałżeńskie cesarza Leona VI. Dzięki zabiegom ojca został uznany za prawowitego następcę tronu, a następnie – w wieku 6 lat – koronowany na cesarza. Po śmierci ojca w 912 roku rządy w jego imieniu sprawowali kolejno: jego stryj Aleksander, patriarcha Konstantynopola Mikołaj Mistyk, i jego matka, Zoe Karbonopsina. Wywołana przez Aleksandra wojna z carem Bułgarii Symeonem stała się zagrożeniem dla istnienia Cesarstwa. Z kryzysu wydobył państwo dowódca floty Roman Lekapen, który wydał za Konstantyna swą córkę, a następnie doprowadził do koronowania siebie na cesarza w roku 920. Przez następne dwadzieścia pięć lat Konstantyn zajmował się na dworze cesarskim działalnością naukową i pisarską. Do władzy doszedł w 945 roku po śmierci Romana Lekapena. W polityce wewnętrznej kontynuował walkę teścia z powstawaniem wielkich majątków ziemskich. Toczył wojny w Italii i Syrii. Prowadził ożywioną działalność dyplomatyczną. W roku 957 odwiedziła Konstantynopol księżna kijowska Olga.
Zasadnicze znaczenie miały podjęte przez Konstantyna VII szeroko zakrojone prace oświatowe i naukowe. Cesarz zgromadził w Konstatynopolu sprowadzone z terenu całego państwa rękopisy, które zostały następnie wykorzystane w pracach naukowych. Pozostawił po sobie encyklopedię ceremoniału bizantyńskiego, geograficzno-historyczny opis prowincji Cesarstwa, traktat o obcych krajach i ludach oraz życiorys swego dziada Bazylego I. Z jego inicjatywy powstały liczne prace historyczne i przewodniki praktyczne. Tworzone były ekscerpta z pism dawnych pisarzy. Jego działalność dała impuls do rozwoju intelektualnego w Bizancjum, szczególnie do odrodzenia się historiografii bizantyńskiej.