Konstytucja marcowa

Ustawa z dnia 17 marca 1921 roku
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

Nazwa potoczna	Konstytucja marcowa
Państwo	Polska
Data wydania	17 marca 1921
Miejsce publikacji	Dz.U. z 1921 r. nr 44, poz. 267
Data wejścia w życie	1 czerwca 1921
Rodzaj aktu	konstytucja
Przedmiot regulacji	prawo konstytucyjne
Status	uchylony
Utrata mocy obowiązującej z dniem	24 kwietnia 1935[1]
Teksty w Wikiźródłach
Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych

Rzeczpospolita Polska

Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka II RP Ustrój polityczny Konstytucja Mała Konstytucja z 1919 roku Statut Organiczny Województwa Śląskiego Konstytucja marcowa (Nowela sierpniowa) Konstytucja kwietniowa Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Sądownictwo Najwyższy Trybunał Administracyjny Inwalidzki Sąd Administracyjny Trybunał Stanu Trybunał Kompetencyjny Sąd Najwyższy Prokuratoria Generalna Parlament Sejm(inne języki) Sejm Ustawodawczy Sejm I kadencji Sejm II kadencji Sejm III kadencji Sejm IV kadencji Sejm V kadencji Posłowie Senat(inne języki) Senat I kadencji Senat II kadencji Senat III kadencji Senat IV kadencji Senat V kadencji Senatorowie Sejm Śląski Sejm Śląski I kadencji Sejm Śląski II kadencji Sejm Śląski III kadencji Sejm Śląski IV kadencji Posłowie Prezydenci Premierzy Rząd Wojsko Polskie II RP Podział administracyjny Wojewodowie Wybory parlamentarne Partie polityczne Polityka zagraniczna Naczelnik Państwa Wikiprojekt Polityka

Konstytucja marcowa (Ustawa z dnia 17 marca 1921 roku Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej^[2]) – ustawa zasadnicza uchwalona przez Sejm Ustawodawczy, opublikowana 1 czerwca 1921. Mimo uchwalenia w 1921 roku wiele jej postanowień weszło w życie dopiero po wyborach do parlamentu w 1922 roku i wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej. Została w zdecydowanej większości uchylona przez Sejm z dniem 24 kwietnia 1935^[1] i zastąpiona przez konstytucję kwietniową. Składała się z siedmiu rozdziałów, w skład których wchodziło 126 artykułów.

Była to pierwsza nowoczesna polska konstytucja, będąca konstytucją pełną. Wprowadzała egalitarny ustrój republiki demokratycznej o parlamentarno-gabinetowym systemie rządów. Władzę zwierzchnią (art. 2) przyznawała Narodowi Polskiemu (bez normatywnej jego definicji, gdyż ustrojodawca oparł się na stanowisku doktryny francuskiej, uznającej naród za podmiotowość polityczną wszystkich obywateli państwa, bez względu na ich przynależność etniczną), który nie sprawował jej sam, lecz za pośrednictwem specjalnych organów, zbudowanych zgodnie z monteskiuszowską koncepcją trójpodziału władz (art. 2 in fine).

Jednym z najistotniejszych postanowień konstytucji było zniesienie wszelkich przywilejów stanowych obywateli, tj. nieuznawanie przez państwo „przywilejów rodowych ani stanowych, jak również żadnych herbów, tytułów rodowych i innych, z wyjątkiem naukowych, urzędowych i zawodowych” (art. 96).