Niels Stary

Niels Stary

król Danii
Okres	od 1104 do 25 czerwca 1134
Dane biograficzne
Dynastia	Estrydsenidzi
Data urodzenia	ok. 1064
Data śmierci	25 czerwca 1134
Ojciec	Swen II Estrydsen
Żona	1. Małgorzata Fredkulla, 2. Ulvhild
Dzieci	z Małgorzatą: Inge, Magnus Silny
Multimedia w Wikimedia Commons

Niels Stary^[1], (ur. ok. 1064 – zm. 25 czerwca 1134) – król Danii (1104–1134) z dynastii Estrydsenidów.

Syn Swena Estrydsena; dokładna data urodzenia nie jest znana.

Niels na tron wstąpił po śmierci swojego brata Eryka Dobrego, który zginął na Cyprze podczas pielgrzymki. Pomimo że w swoim testamencie Eryk na następcę i na regenta na czas swej nieobecności wyznaczył swego syna Haralda Włócznię, jednak możni siłą wymogli wybór Nielsa.

W 1104 Niels poślubił Małgorzatę, córkę szwedzkiego króla Inge Starszego, wdowę po królu Norwegii Magnusie III. Małgorzatę nazwano Fredkulla (dziewica pokoju), być może z powodu jej intensywnych starań o zgodne stosunki między licznymi dziećmi Swena Estrydsena. Drugą żoną Nielsa została Ulfhilda, wdowa po królu szwedzkim Inge II Młodszym.

Pierwsze 25 lat rządów Nielsa przebiegło spokojnie i pokojowo. Współpraca króla z kościołem (reprezentowanym wówczas przez arcybiskupa Assera) układała się bardzo dobrze, Niels m.in. zarządził na rzecz kościoła dziesięcinę.

W tym czasie syn Eryka Dobrego, Kanut Lavard, zdobył wysoką pozycję polityczną w Szlezwiku. Syn Nielsa, Magnus Silny (Magnus den Stærke), poczuł się tym faktem zagrożony i uznał Kanuta za swojego konkurenta do tronu. W styczniu 1131^[2] zaprosił Kanuta na przyjacielskie spotkanie w Ringsted, gdzie podstępnie go zamordował. Morderstwo to spowodowało wieloletnią wojnę domową między Nielsem i Magnusem z jednej strony a Erykiem Pamiętnym, bratem Kanuta z drugiej. W 1133 papież Innocenty II odebrał niezależność kościołowi duńskiemu, i przekazał go pod władzę arcybiskupa Hamburga i Bremy. Konsekwencją tego było odwrócenie się arcybiskupa Assera od króla i poparcie Eryka Pamiętnego.

4 czerwca 1134 doszło między przeciwnikami do bitwy pod Fodevig w Skanii. Bitwa skończyła się całkowitą klęską Nielsa i Magnusa. Król zbiegł do Szlezwiku, gdzie został zamordowany 25 czerwca 1134. Na tron Danii wstąpił Eryk II Pamiętny.