Powstanie listopadowe

Powstanie listopadowe
wojny polsko-rosyjskie
Ilustracja
Marcin Zaleski, Cykl Listopadowy, Wzięcie Arsenału, 1830[1]
Czas

29 listopada 1830 – 21 października 1831

Terytorium

Królestwo Polskie,
ziemie zabrane

Wynik

zwycięstwo Imperium Rosyjskiego

Strony konfliktu
Królestwo Polskie Imperium Rosyjskie
Dowódcy
Józef Chłopicki
Michał Gedeon Radziwiłł
Jan Zygmunt Skrzynecki
Ignacy Prądzyński
Jan Krukowiecki
Maciej Rybiński
Mikołaj I
Iwan Dybicz
Iwan Paskiewicz
Siły
ok. 150 tys. żołnierzy[2] 200 tys. żołnierzy
Straty
40 tys. zabitych i rannych[3] ~23 tys. zabitych i rannych
brak współrzędnych

Powstanie listopadowe, wojna polsko-rosyjska 1830–1831[4] – polskie powstanie narodowe przeciwko Imperium Rosyjskiemu, które wybuchło w nocy z 29 na 30 listopada 1830, a zakończyło się 21 października 1831[4][5]. Zasięgiem swoim objęło Królestwo Polskie i część ziem zabranych (Litwę, Żmudź i Wołyń).

Po upadku powstania cesarz Mikołaj I Romanow wypowiedział słowa: Nie wiem, czy będzie jeszcze kiedy jaka Polska, ale tego jestem pewien, że nie będzie już Polaków[6].

W Wojsku Polskim w rocznicę wybuchu powstania obchodzony jest Dzień Podchorążego.

  1. Alicja Okońska, Marcin Zaleski: malarz Warszawy, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1990, s. 48–51, 77, ISBN 83-03-03152-X, OCLC 750943964.
  2. Stefan Kieniewicz, Andrzej Zahorski, Władysław Zajewski, Trzy powstania narodowe, Warszawa 1992, s. 273.
  3. Stefan Kieniewicz, Andrzej Zahorski, Władysław Zajewski, Trzy powstania narodowe, Warszawa 1992, s. 274.
  4. a b Wacław Tokarz, Wojna polsko-rosyjska 1830 i 1831, Warszawa 1993, passim.
  5. Tego dnia poddała się twierdza w Zamościu ostatni punkt oporu powstańców.
  6. Sławomir Węgrzynowicz, Patrioci i zdrajcy. Społeczeństwo Królestwa Polskiego wobec mikołajowskiej polityki Rosji w latach 1846–1856, Kraków 2014, s. 34.

Developed by StudentB