Rafineria ropy naftowej

Ten artykuł od 2014-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Rafineria ropy naftowej – podstawowy zakład przemysłu petrochemicznego wytwarzający paliwa, oleje, smary, asfalty oraz inne surowce wytwarzane z ropy naftowej.

Na skalę przemysłową rektyfikacja ropy naftowej odbywa się w rafineriach, w kolumnach rektyfikacyjnych. Każdy z otrzymanych produktów rozdziela się dalej (np. mazut na wazelinę i parafinę) lub poddaje się innym przemianom chemicznym (np. dostosowanie benzyny jako paliwa do silników spalinowych).

Procesy rafineryjne można podzielić na dwie kategorie:

Procesy zachowawcze – niepowodujące zmian chemicznych surowca, niewpływające na wydajność produktu, a wpływające na ich jakość:

• destylacja – wykorzystywana do rozdziału ropy naftowej na frakcje,
• absorpcja – wykorzystywana do usuwania gazów C4-C5,
• krystalizacja – wykorzystywana do odparafinowania,
• ekstrakcja – wykorzystywana między innymi do oddzielania węglowodorów, aromatycznych za pomocą mieszaniny ABT (aceton – benzen – toluen),
• adsorpcja – wykorzystywana do oczyszczania gazów i cieczy.

Procesy destrukcyjne – zmieniające skład chemiczny surowca i wpływające na wydajność produktów:

• kraking termiczny i katalityczny – zamiana ciężkich frakcji we frakcje lżejsze,
• koksowanie – rozkład surowca pod wpływem temperatury,
• piroliza,
• reforming – polega na aromatyzacji węglowodorów naftenowych; produktem reformingu są benzyny o wysokich liczbach oktanowych,
• izomeryzacja – otrzymywanie węglowodorów o rozgałęzionych łańcuchach, a przez to zwiększenie liczby oktanowej surowca,
• uwodornienie – hydrorafinacja, hydrotreating i hydrokraking.

Przy rafineriach istnieją też zazwyczaj oddziały produkujące polimery: polietylen, polipropylen i polistyren. Ubocznymi produktami rafinerii są także rozpuszczalniki organiczne takie jak: eter naftowy, toluen i aceton.