Ryszi

Ryszi (sanskryt ऋषि, trl. ṛṣi, ang. rishi) – tytuł^[1] hinduistyczny. W okresie wedyzmu przysługiwał kapłanom – autorom hymnów wedyjskich^[2] i niektórym bogom (np. Agniemu^[3]^[4]). Natomiast w okresie Brahmanów i Upaniszad ryszi postrzegani byli jako klasa istot wyraźnie odrębna od bogów (dewa), przodków (pitry), ludzi i zwierząt^[3]. Ich liczebność nie jest ściśle określona, niektóre źródła podają listę nawet 48 tysięcy imion ryszich^[5]. Wyższy stopień w mądrości określany jest tytułem maharszi. Natchniony wieszcz-kobieta to ryszika (sanskryt trl. ṛṣikā)^[6]. Tytułem ryszi określa się też założycieli klasycznych indyjskich szkół filozoficznych (darśana)^[7].

↑ Riszi. W: Georg Feuerstein: Joga – Encyklopedia. Maria Kużniak (tł.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo Brama, 2004, s. 244. ISBN 83-914652-5-X.
↑ Joanna Jurewicz: Wędrówka za przestrzenią. Wybrane hymny Rygwedy. Wyd. 1. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2013, s. 9–10. ISBN 978-83-7151-001-4. Cytat: Istotną grupę w społeczeństwie Rygwedy stanowili kapłani. Składali oni ofiary i układali modlitwy... W swej funkcji twórców hymnów nazywali się wieszczami (ryszi) lub poetami (kawi). Za swą rytualną i poetycka aktywność otrzymywali zapłatę....
↑ ^a ^b Wieszcz, Andrzej Ługowski (tł.). W: Słownik mitologii hinduskiej. Andrzej Ługowski (red. nauk.). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Dialog”, 1994, s. 205, seria: Świat Orientu. ISBN 83-86483-20-2. Cytat: Agniego też się określa mianem ryszi.
↑ Mircea Eliade, Historia wierzeń i idei religijnych, tom 1, rozdz. Agni – sakralny charakter ognia / Religia Indieuropejczyków – Bogowie wedyjscy, s. 147, cytat: Hymny podkreślają duchowe przymioty Agniego: jawi się w nich jako wieszcz (ṛṣi), obdarzony wielką inteligencją i zdolnością jasnowidzenia.
↑ Riszi, Barbara Mękarska (tł.). W: Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red. nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 1998, s. 187, seria: Słowniki Encyklopedyczne „Książnicy”. ISBN 83-7132-370-0.
↑ Riszi. W: Georg Feuerstein: Joga – Encyklopedia. Maria Kużniak (tł.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo Brama, 2004, s. 245. ISBN 83-914652-5-X.
↑ Sue Hamilton Filozofia indyjska. Wprowadzenie, rozdz. Wgląd poznawczy, s. 11.

[1] Riszi. W: Georg Feuerstein: Joga – Encyklopedia. Maria Kużniak (tł.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo Brama, 2004, s. 244. ISBN 83-914652-5-X.

[2] Joanna Jurewicz: Wędrówka za przestrzenią. Wybrane hymny Rygwedy. Wyd. 1. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2013, s. 9–10. ISBN 978-83-7151-001-4. Cytat: Istotną grupę w społeczeństwie Rygwedy stanowili kapłani. Składali oni ofiary i układali modlitwy... W swej funkcji twórców hymnów nazywali się wieszczami (ryszi) lub poetami (kawi). Za swą rytualną i poetycka aktywność otrzymywali zapłatę....

[Ługowski-3] Wieszcz, Andrzej Ługowski (tł.). W: Słownik mitologii hinduskiej. Andrzej Ługowski (red. nauk.). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Dialog”, 1994, s. 205, seria: Świat Orientu. ISBN 83-86483-20-2. Cytat: Agniego też się określa mianem ryszi.

[4] Mircea Eliade, Historia wierzeń i idei religijnych, tom 1, rozdz. Agni – sakralny charakter ognia / Religia Indieuropejczyków – Bogowie wedyjscy, s. 147, cytat: Hymny podkreślają duchowe przymioty Agniego: jawi się w nich jako wieszcz (ṛṣi), obdarzony wielką inteligencją i zdolnością jasnowidzenia.

[5] Riszi, Barbara Mękarska (tł.). W: Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red. nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 1998, s. 187, seria: Słowniki Encyklopedyczne „Książnicy”. ISBN 83-7132-370-0.

[6] Riszi. W: Georg Feuerstein: Joga – Encyklopedia. Maria Kużniak (tł.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo Brama, 2004, s. 245. ISBN 83-914652-5-X.

[7] Sue Hamilton Filozofia indyjska. Wprowadzenie, rozdz. Wgląd poznawczy, s. 11.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]