Stany graniczne (wojna secesyjna)

W kontekście wojny secesyjnej termin stany graniczne (ang. border states) odnosi się do pięciu niewolniczych stanów: Delaware, Kentucky, Marylandu, Missouri i Wirginii Zachodniej, które graniczyły z wolnymi stanami i należały do Unii. Wszystkie poza Delaware graniczyły ze stanami, które wstąpiły do Konfederacji. W Kentucky i Missouri istniały obok siebie prounijne i prokonfederackie rządy. Wirginia Zachodnia powstała w roku 1863 z północno-zachodnich hrabstw Wirginii, które oderwały się od macierzystego stanu, nim ten jeszcze zgłosił akces do Konfederacji. Wprawdzie z każdego stanu niewolniczego (oprócz Karoliny Południowej) po stronie Unii walczyły jakieś wojska^[1][2], najbardziej dramatycznie przedstawiała się sytuacja w stanach granicznych, gdzie częstokroć członkowie tej samej rodziny walczyli po przeciwnych stronach.

Dwa terytoria niebędące jeszcze stanami: Terytorium Indiańskie (dzisiejszy stan Oklahoma) i Terytorium Nowego Meksyku (dzisiejsze Arizona i Nowy Meksyk) również zezwalały na niewolnictwo, chociaż – mimo jego legalności – niewolników było tam bardzo niewielu. W czasie wojny większość plemion indiańskich w Oklahomie zawarła sojusz z konfederatami i walczyła po ich stronie. Mieszkańcy Terytorium Nowego Meksyku byli podzieleni, przy czym linia podziału na zwolenników Unii i Konfederacji przebiegała wzdłuż 34. równoleżnika.

Ze swą geograficzną, społeczną, polityczną i gospodarczą przynależnością zarówno do Północy, jak i Południa, stany graniczne przyczyniały się do zacierania kulturowej granicy pomiędzy obiema częściami kraju. Po rekonstrukcji większość stanów granicznych przyjęła Prawa Jima Crow, ale w następnych latach część z nich (przede wszystkim Delaware i Maryland) zaczęła przyjmować „północny” sposób życia, podczas gdy inne (szczególnie Kentucky i Wirginia Zachodnia) ciążyły ku Południu^[3][4].

Proklamacja Emancypacji Lincolna z 1863 roku odnosiła się wyłącznie do terytoriów nieznajdujących się pod kontrolą Unii, a więc nie mogła mieć odniesienia do stanów granicznych. Lincoln uważał, że – zgodnie z Konstytucją – likwidacja niewolnictwa w stanach niebędących w otwartym konflikcie z Unią winna następować w wyniku działań legislacyjnych, a więc w wyniku poprawek do konstytucji stanowych. Maryland, Missouri, i Wirginia Zachodnia zmieniły swoje konstytucje stanowe, by zdelegalizować niewolnictwo. Niewolnictwo w Kentucky i Delaware (jak również jego szczątki w Wirginii Zachodniej i New Jersey) nie zakończyło się przed ratyfikacją 13. poprawki do Konstytucji w roku 1865.