Back فنون متحررة Arabic Artes lliberales AST Liberal sənət təhsili Azerbaijani Ирекле ете сәнғәт Bashkir Сем вольных мастацтваў Byelorussian Сем вольных мастацтваў BE-X-OLD Arts liberals Catalan Sedm svobodných umění Czech Ирĕклĕ çичĕ ӳнер CV Y celfyddydau breiniol Welsh
Sztuki wyzwolone (stgr. ἐγκύκλιος παιδεία, łac. artes liberales, studia liberalia, disciplinae liberales, artes saeculares, saeculares litterae, artes magnae) lub siedem sztuk wyzwolonych (łac. septem artes liberales) – system podstawowej, ogólnej i uniwersalnej edukacji ukształtowany w IV wieku przed Chrystusem, powszechnie stosowany w starożytnych Grecji i Rzymie, obejmujący nauczanie literatury i matematyki.
W V i VI wieku sztuki ujednolicono w ten sposób, że na poziomie niższym (trivium) nauczano przedmiotów literackich (gramatyki, retoryki i dialektyki), natomiast na poziomie wyższym (quadrivium) przedmiotów matematycznych (arytmetyki, geometrii, astronomii oraz muzyki). Nazwy tych przedmiotów nie odpowiadają poszczególnym naukom w znaczeniu nowożytnym.
System artes stał się podstawą kształcenia w średniowiecznej Europie. Przeniósł on do kultury chrześcijańskiego Zachodu antyczną tradycję naukową i edukacyjną. Między XVII a XIX wiekiem zastąpiono go innymi systemami edukacji, lecz przetrwał, w unowocześnionej formie, w szkolnictwie amerykańskim. Nie był systemem edukacji teoretycznej lub praktycznej, ale systemem edukacji twórczej. Jego fundamentalne założenie, że podstawą wykształcenia jest zdobycie wiedzy na temat literatury i matematyki, okazało się trwałe i jest nadal stosowane w nowożytnym szkolnictwie.