Portret Wergiliusza na tzw. Mozaice Monnusa z III wieku. Rheinisches Landesmuseum w Trewirze | |
Data i miejsce urodzenia |
15 października 70 p.n.e. |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
21 września 19 p.n.e. |
Wergiliusz, właśc. Publiusz Wergiliusz Maro (łac. Publius Vergilius Maro), niekiedy Publiusz Wergiliusz Maron, dawniej także Wirgiliusz (ur. 15 października 70 p.n.e., zm. 21 września 19 p.n.e.) – rzymski poeta, uważany za jedną z najważniejszych postaci w dziejach światowej literatury, autor Eneidy, Georgik, Bukolik i Drobiazgów .
Wergiliusz pochodził z niezamożnej rodziny z Galii Cisalpejskiej. W młodości znajdował się pod wpływem innych rzymskich poetów, co było widoczne w jego młodzieńczych Drobiazgach. Swój własny język, styl i sposób wyrazu odnalazł w Bukolikach, które przyniosły mu sławę i tytuł największego poety Rzymu. Na talencie Wergiliusza poznali się Mecenas i August, którzy obdarzyli go opieką, majątkiem i przyjaźnią. Po opublikowaniu Georgik, przyjętych od razu jako arcydzieło, na prośbę Augusta rozpoczął pisać Eneidę, epopeję poświęconą historii Rzymu. Śmierć uniemożliwiła mu dokończenie tego poematu.
Dzieła Wergiliusza przynajmniej do początków XIX wieku znajdowały się w centrum kanonu literackiego, wywierając olbrzymi wpływ na europejską kulturę, naukę, a nawet politykę. Bezpośrednio lub pośrednio oddziaływały na całą późniejszą literaturę, a ich ślady są obecne w każdej epoce i wszystkich krajach, które czerpały wzorce z klasycznej łaciny. Powszechnie określano Wergiliusza, za Dantem, tytułem „najwyższego poety” (l’altissimo poeta). Przez współczesnych badaczy nazywany jest „Ojcem Zachodu”, gdyż stał się literackim pomostem pomiędzy tradycją pogańską a chrześcijańską – uważano go za wieszcza (vates), „duszę z natury chrześcijańską” (anima naturaliter christiana), a nawet proroka (propheta).